اعتماد / زینب صفری
«بار آخرت باشد»؛ «مرگ بر منافق»؛ اینها را كریمی قدوسی، نماینده مشهد در صحن علنی مجلس فریاد میزد. آن هم در حالی كه به سمت جایگاه هیات رییسه و به سمت علی مطهری در مقام رییس مجلس در حال حركت بود. حاشیههای نامه علی مطهری به مصطفی پورمحمدی، وزیر دادگستری درباره اعدامهای سال ۶۷ روز گذشته به صحن مجلس كشیده شد. عدهای از نمایندگان جبهه پایداری پاسخهای مطهری به این تذكر را با هیاهو قطع كردند و یكی از آنها هم با حركت به سمت جایگاه هیات رییسه شعار مرگ بر منافق سر داد. شعار مرگ بر منافق علیه كسی كه خودش قربانی رفتارهای تروریستی منافقین است. با این همه علی مطهری سخنانش را به پایان رساند. او تجربههایی سختتر از این هم با نمایندگان تندرو مجلس داشته است. هنوز آنقدرها از دی ماه 93 فاصله نگرفتیم كه ماجرای حمله به مطهری در صحن مجلس و پاره كردن متن نطق او را از یاد ببریم. او حالا یك بار دیگر در مجلس دهم با تندروها مواجه شده است. اینبار اما او در مقام نایبرییس مجلس و آنها در قامت جماعتی كم تعداد اما پرهیاهو.
ماجرا از كجا آغاز شد؟
ماجرا از تذكر محسن كوهكن، نماینده لنجان به علی مطهری كه از قضا در غیاب لاریجانی و پزشكیان ریاست مجلس را هم بر عهده داشت، شروع شد. كوهكن به استناد بند ۷ ماده ۲۲ آییننامه داخلی مجلس خطاب به مطهری گفت: دوست داشتم كه آقای لاریجانی الان رییس جلسه بودند چون تذكر من مربوط به شخص شما است و بهتر بود با ایشان مطرح میشد. ما از عزیزانی كه برای حضور در هیات رییسه مجلس انتخاب میكنیم انتظار داریم در نطقها، تذكرات و نوشتههایشان به چند نكته توجه كنند.
او ادامه داد: آقای مطهری از شما خواهش میكنم تا زمانی كه به عنوان نایبرییس هستید از هر گونه نطق یا نامهای كه زیبنده اعضای هیات رییسه نیست خودداری كنید. در شرایطی كه مشكلات اولیه مردم ما بیكاری فرزندان، تبعیضها و مشكلات اقتصادی است كه در تمام نظرسنجیها احصا شده است انتظار میرود نامهای نوشته نشود یا مطالبی گفته نشود كه خوراك تبلیغاتی را برای بیگانگان درست كند. اینكه در هفته دولت یعنی هفتهای كه رییسجمهور و نخست وزیر این كشور به دست منافقان به شهادت رسیدهاند مطالبی گفته شود یا نامهای نوشته شود كه اذهان عمومی را از مساله اصلی پرداختن به خدمات دولت منحرف كند درست نیست.
كوهكن گفت: جنایات منافقین در كشور و به دنبال آن شهادت دهها هزار نفر موضوعی سیاسی، گروهی و فراكسیونی نیست. اینكه مطالبی گفته شود كه باعث برداشت برخی شود كه رفتار و گفتار و آن چه مد نظر امام بوده زیر سوال برود صحیح نیست. بنده شما را متهم نمیكنم اما حرفم این است كه از شخصیتی مثل شما این انتظار میرود كه طوری بگویید و به شكلی بنویسید كه بیگانگان و دشمنان نظام جمهوری اسلامی چنین برداشتی را نكنند.
كوهكن ادامه داد: آقای مطهری حتما شما در پاسخ به من میفرمایید كه این نامه را بخوانید. حرف من این است كه تاثیر یك رییس و برادر عزیزی كه شان او در این حد بوده كه عضویت هیات رییسه مجلس باشد این است كه ملاحظات لازم را انجام دهد. آقای لاریجانی از نادر شخصیتهایی است كه در تمامی سخنرانیها و گفتهها مسائل امنیت ملی را رعایت میكنند و از شما آقای مطهری نیز خواهش میكنم حداقل تا زمانی كه در این مسوولیت هستید و در غیاب آقای لاریجانی، رییس مجلس هستید ما را درگیر این مسائل نكنید.
این نماینده عضو فراكسیون اصولگرایان اضافه كرد: درخواست ما از شما دادن جواب صادقانه است و اینكه بپذیرید به اندازه كافی مشكل داریم و نباید حاشیهسازی شود. اگر یك بیتی كه سالها فتنهگری كرد و خون به دل امام كرد، نامه مینویسد و فایلی را منتشر میكند به دنبالش بیگانگان و دشمنان برخی اقدامات و نامهها و گفتههای دیگر را در كنار آن قرار میدهند و تفسیر خودشان را میكنند. شاید هم خدای ناكرده شما را به مسائل دیگری متهم میكنند كه ما میدانیم مربوط به شما نیست.
علی مطهری: چه كسی گفته با این نامه امام زیر سوال رفته؟
سخنان كوهكن كه تمام شد علی مطهری در پاسخ به او با لحنی آرام گفت: اولا بر خلاف آنچه فرمودید كه در پاسخ به شما نگویم نامه را بخوانید، این صحبت روشن است كه شما نامه را نخواندید و انشاءالله حتما محتوای آن را ببینید. اینكه مسائل را با هم مخلوط كنید كار درستی نیست. هر وقت به مسائل فرهنگی پرداخته میشود عدهای میگویند وقتی این همه مشكل معیشتی داریم چرا به این مسائل میپردازید. در حالی كه هر مسالهای باید در جای خود حل شود و این طور نیست كه فقط به یك بعد جامعه بپردازید.
مطهری ادامه داد: گفته میشود با این نامه یا طرح بحث، امام زیر سوال رفته؛ چه كسی گفته امام زیر سوال رفته است؟ بحث بر سر نحوه اجرای حكم امام بوده كه اگر كوتاهیهایی صورت گرفته آقایان توضیحاتی ارایه دهند. اینكه میگویید از این نامه بیگانگان استفاده میكنند، سوال این است كه چه استفادهای میشود. در بسیاری از موارد امام و رهبری صحبتهایی را مطرح كردند كه رسانههای بیگانه آن را تقدیر كردند. نمونه آن زمانی است كه منشور ۸ گانه امام صادر شد مبنی بر اینكه تجسس نكنید و شنود نگذارید، یك هفته رسانههای بیگانه از امام تمجید كردند. این دلیل نمیشود كه امام نعوذ بالله مخالف انقلاب بوده است.
سخنان مطهری كه به اینجا رسید همهمهها كم كم آغاز شد. حسینعلی حاجی دلیگانی، جبار كوچكی نژاد و محمدعلی پورمختار و علی ادیانی شروع به فریاد زدن و هو كردن علی مطهری كردند. علی مطهری اما در میان این سر و صداها جملات پایانیاش را هم گفت: مساله نایبرییسی هیچ ربطی ندارد كه ما حرف حق را نگوییم، در موقع اداره جلسه ممكن است ملاحظاتی باشد اما در هر جایی هر نماینده برای بیان نظراتش آزاد است. در این مورد حرف این است كه توضیح داده شود و توضیح دادن نیز كار لازمی است و این به معنای حمایت از منافقان نیست.
در همین حال جواد كریمی قدوسی خشمگین از صندلیاش بلند شد و به طرف جایگاه هیات رییسه رفت و در حالی كه مشت گره كردهاش را به طرف علی مطهری گرفته بود: فریاد زد «مرگ بر منافق.» بعد هم خطاب به او گفت: «بار آخرت باشد.»!
البته او كه دید در این حمله نمایندهای او را همراهی نمیكند خیلی زود به قسمت انتهایی صحن برگشت. جایی كه جمعی از نمایندگان معترض از جمله علی ادیانی و حمیدرضا فولادگر در یك طرف ایستاده بودند و بهروز نعمتی و بهرام پارسایی معترضانه با آنها سخن میگفتند. صحن مجلس همچنان ناآرام بود. در گوشهای دیگر جبار كوچكینژاد، محمدعلی پورمختار و حاجی دلیگانی در تدارك تهیه متنی بودند كه بعد معلوم شد متن شكایت از علی مطهری به هیات نظارت بر رفتار نمایندگان بوده است. كمی بعد محمدعلی پورمختار نامه به دست در میان نمایندگان حركت میكرد تا برای متنی كه با دوستانش نوشته بود امضا جمع كند. موسوی لارگانی و علیرضا سلیمی از جمله كسانی بودند كه این متن را امضا كردند.
تندروهایی با وزن تنها ۲۰ نماینده
با همه اینها اما مانور روز گذشته نمایندگان تندرو در مجلس یك نتیجه دیگر هم داشت. اینكه وزن واقعی تندروها در مجلس دهم در بهترین حالت از ۳۰ نماینده فراتر نمیرود. این را از تعداد امضاهایی كه برای اعتراض به نامه علی مطهری جمع شده است میتوان فهمید. در حالی كه محمدعلی پورمختار در گفتوگو با ایسنا از نامه درخواست رسیدگی به صلاحیت علی مطهری به عنوان نایبرییس مجلس به هیات نظارت بر رفتار نمایندگان با ۳۰ امضا سخن گفته، خبرگزاریهای فارس و تسنیم امضاهای این نامه را تنها ۲۰ امضا بیان كردهاند.
نمایندگان چه واكنشی به سخنان مطهری داشتند؟
این اما پایان ماجرای نامه علی مطهری درباره اعدامهای سال ۶۷ به پورمحمدی نبود. بعد از آرام شدن نسبی فضای مجلس این موضوع در اظهارات نمایندگان دنبال شد. از جمله وقتی نوروزی، سخنگوی كمیسیون قضایی برای توضیح لایحهای به پشت تریبون رفت، خطاب به مطهری گفت: ازآقای مطهری میخواهیم، ابتدا مطالبشان را در كمیسیون قضایی مطرح كنند، آنجا دهها قاضی نشستهاند بعد به رسانهها بگویند. چون ایشان كه قاضی نیستند.
كمی بعد هم مصطفی كواكبیان، نماینده تهران به تذكر كوهكن واكنش نشان داد و از شعاری كه در مجلس داده شده بود، اظهار تاسف كرد. به گفته كواكبیان تذكر كوهكن اصلا وارد نبوده است. او گفت آقای مطهری هم به صفت شخص خودشان میتوانند اظهارنظر كنند و هم به صفت نمایندگی؛ خود بنده هم اصلا سلیقهام نمیگیرد و اصلا چرا آن فایل صوتی در این شرایط منتشر شد؟ اما به هر حال اینكه بخواهیم خفقان ایجاد كرده و نگذاریم اظهارنظر صورت بگیرد، اصلا درست نیست. بدتر از اینها متاسفانه یكی از نمایندگان شعار خیلی بدی در مجلس سر داد. البته من نمیخواهم اسم او یا شعارش را بگویم چراكه این در شان مجلس نیست.
با این اظهارات كواكبیان یك بار دیگر برخی نمایندگان از جمله كوچكی نژاد شروع به اعتراض به سخنان او كردند. بعد هم بهروز نعمتی به كنار صندلی جبار كوچكینژاد رفت و با حالتی عصبانی از او و دوستانش خواست تا نظم مجلس را با اعتراضاتشان بهم نزنند. اما علاوه بر او محمدرضا تابش، نایبرییس فراكسیون امید مجلس هم با انتقاد از اعتراض برخی نمایندگان به نامه اخیر علی مطهری به ایسنا گفت كه نمایندگان در اظهارنظر و رای خود آزادند و در عین حال باید مصالح و منافع ملی را رعایت كنند.
تابش در عین حال كه بر جرم و جنایت منافقین در حق ملت ایران و وطن فروشی آنان و مزدوری رژیم بعث صدام و قدرتهای استكباری تاكید كرد این را هم گفت كه بسیاری از اتفاقات در مقاطع حساسی از انقلاب رخداده كه نیازمند بررسی و آسیبشناسی است اما باید رعایت مصالح و منافع ملی شده و موضوع در مرجع تخصصی ذیربط پیگیری شود.
تابش با اشاره به اعتراض برخی نمایندگان به اظهارات مطهری درباره اعدامهای سال ۶۷ تصریح كرد: اصل ۸۴ قانون اساسی میگوید كه نمایندگان حق دارند در همه مسائل داخلی و خارجی كشور اظهارنظر كنند و اصل ۸۶ نیز میگوید كه نمایندگان در اظهارنظر و رای خود آزادند و نمیشود به واسطه نظر یا رایشان آنها را تحت تعقیب قرار داد یا توقیف كرد و این دو اصل طلایی پشتوانه بسیار محكمی برای ایفای وظایف نمایندگان است و نمایندگان میتوانند اظهارات و مكنونات قلبی خود را بیان كنند.
تابش این را هم گفته كه: افرادی كه هر نقد و انتقادی را با تمسك به دین و انقلاب منكوب و آن را چماقی میكنند كه علیه یك گروه و جناح عمل كند، آب به آسیاب دشمن میریزند و چهره جمهوری اسلامی را مخدوش میكنند، این افراد باید از این عقده گشاییها نسبت به هر نظری كه مطرح میشود دست بردارند.