ايران امروز

نشريه خبری سياسی الكترونيك

Iran Emrooz (iranian political online magazine)

iran-emrooz.net | Mon, 21.10.2024, 9:55

فتح‌الله گولن، مخالف سرشناس اردوغان درگذشت


فتح‌الله گولن که دولت ترکیه او را در کودتای نافرجام ۲۰۱۶ مسئول می‌دانست و از آمریکا درخواست استردادش را داشت، درگذشت.

خبر درگذشت او ابتدا در شبکه‌های اجتماعی نزدیک به آقای گولن اعلام شد و بعد بستگانش آن را تایید کردند.

به نقل از منابع نزدیک به گولن، این واعظ ۸۳ ساله که در تبعید خودخواسته بود، پس از بستری شدن در بیمارستانی در پنسیلوانیا درگذشت.

دولت ترکیه فتح‌الله گولن را به سازماندهی کودتای نافرجام ۱۵ ژوئیه سال ۲۰۱۶ متهم کرد.

فتح‌الله گولن، رهبر سیاسی-مذهبی «جنبش خدمت» بود که زمانی به رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه نزدیک بود اما بعد از منتقدان او شد.

تا پیش از کودتای نافرجام، جنبش خدمت در پیروزی‌های انتخاباتی حزب رجب طیب اردوغان که در آن زمان نخست‌وزیر ترکیه بود، نقش مهمی داشت.

آقای گولن از بیش از دو دهه پیش در پنسیلوانیای آمریکا زندگی می‌کرد.

مقام‌های ترکیه بعد از این کودتای ناموفق ده‌ها هزار نفر را بازداشت کردند. قاضی‌ها، دادستان‌ها و اعضای پلیس و ارتش جزء بازداشت شدگان بودند.

بیش از ۱۰۰ هزار نفر از کارکنان دولت از جمله پزشکان، کارمندان و دانشگاهیان و معلمان نیز با اتهام ارتباط با آقای گولن تعلیق یا اخراج شدند.

دولت ترکیه همچنین شبکه‌ای از مدارس خصوصی تحت مدیریت جنبش خدمت را در سراسر جهان برای تعطیلی زیر فشار گذاشت که در موارد زیادی موفق بود.‌

گولن با این استدلال که جوانان در ترکیه راه خود را گم کرده‌اند و تعلیم و آموزش بهترین پاسخ است، به شهرت رسید.

جنبش خدمت آقای گولن برای اولین بار فعالیت خود را از مدارس آغاز کرد و در ادامه موسسات آموزشی در نقاط مختلف ترکیه و سراسر جهان افتتاح کرد.

فتح الله گولن به دلیل ترویج اسلام بردباری که بر نوع دوستی و سخت کوشی تاکید داشت، شهرت داشت.

با رشد جنبش، پیروان او وارد نهادهای دولتی، دادگستری و ارتش شدند.

ماموران پلیس متحد جنبش گولن متهم بودند که علیه متحدان و نزدیکان رجب طیب اردوغان فعالیت می‌کنند. این باعث شد تا دولت ترکیه در ماه مه ۲۰۱۶ رسما جنبش خدمت را یک سازمان تروریستی اعلام کند.

دو ماه بعد، گروهی از نظامیان ارتش ترکیه تلاش کردند تا اردوغان را سرنگون کنند. آنها گفتند هدف‌شان محافظت از دموکراسی است.

در طول یک شب خشونت آمیز، سربازان به ایستگاه های تلویزیونی یورش بردند، صدای انفجار در استانبول و آنکارا شنیده شد و چندین تظاهرکننده کشته شدند.

اما کودتا نتوانست حمایت مردم یا گسترده‌تر ارتش را جلب کند.

پس از کودتای نافرجام، ترکیه درخواست استرداد آقای گولن را برای محاکمه مطرح کرد، اما آمریکا گفت ترکیه باید ابتدا شواهدی مبنی بر دخالت او در کودتا ارائه دهد. او تا زمان مرگ در آمریکا ماند.

بی‌بی‌سی در سال ۲۰۱۴ با گولن در املاک دور افتاده‌اش در پنسیلوانیا مصاحبه کرد.

او در این مصاحبه از پاسخ به این سئوال که در انتخابات آتی ترکیه به چه کسی رأی خواهد داد طفره رفت.

او گفت: «اگر بخواهم به مردم چیزی بگویم، می‌توانم بگویم مردم باید به کسانی رای بدهند که به دموکراسی، حاکمیت قانون احترام می‌گذارند و با مردم رابطه خوبی دارند.»

بی‌بی‌سی فارسی