ايران امروز

نشريه خبری سياسی الكترونيك

Iran Emrooz (iranian political online magazine)

iran-emrooz.net | Fri, 27.09.2024, 23:00

قانونی برای نقض حقوق شهروندی و تخلف از قوانین داخلی در ایران


علی‌رغم تلاش تدوین‌کنندگان لایحه «حمایت از حجاب و عفاف» برای خارج سازی بی‌حجابی از زیر مجموعه قانون مجازات اسلامی، اما تناقضات موجود در آن، این لایحه را به قانونی برای نقض حقوق شهروندی و حتی تخلف از قوانین داخلی در ایران تبدیل کرده:

• جرم‌انگاری نوع پوشش شهروندان و تعیین مجازات برای آن مصداق نقض حریم خصوصی شهروندان و حقوق و آزادی‌های اساسی آن‌ها به ویژه ممنوعیت اعمال تبعیض جنسیتی و حق آزادی پوشش است.

• لایحه پیشنهادی به مانند قانون فعلی (تبصره ماده ۶۳۸ قانون مجازات اسلامی) در تعریف ماهیت جرم بی‌حجابی، کشف حجاب و نقض هنجارهای اجتماعی همچنان مبهم است.

• هیچ تلاشی برای ارائه مصادیق روشن از جرم «نقض هنجارهای اجتماعی» صورت نگرفته و هر عملی می‌تواند مصداقی از این جرم تلقی شود.
• به دلیل عدم تعریف روشن از ماهیت عمل مجرمانه، دایره شمول افعال مجرمانه بسیار گسترده خواهد بود.

• اصل اساسی «شخصی‌بودن مجازات» که از اصول بنیادین حقوق کیفری و ضامن تامین حقوق اساسی شهروندان است به طور کامل نقض شده و برای افرادی که هیچ نقشی در ارتکاب عمل مجرمانه ندارند مجازات تعیین شده.

• با گسترش دایره شمول قانون به فضای مجازی حریم خصوصی شهروندان را به شکل جدی نقض کرده است.

• بر خلاف قوانین موضوعه داخلی (قانون اساسی، قانون مجازات اسلامی و قانون آیین دادرسی کیفری) اختیارات غیر قانونی از جمله تشخیص مصادیق عمل مجرمانه و تشخیص مجرمیت به پلیس اعطا شده است.

کاهش سن مسئولیت کیفری تا ۹ سال

تصویب‌کنندگان لایحه حمایت از عفاف و حجاب در یک بدعت‌گذاری عجیب با نقض یکی از اصلی‌ترین اصول حقوق کودک و نوجوان سن مسئولیت کیفری را در رابطه با آنچه که عمل مجرمانه «بی‌حجابی» خوانده شده تا ۹ سال کاهش داده‌اند.

این بدان معنی است که در صورت تبدیل‌شدن این مصوبه به قانون با تایید در شورای نگهبان، دختران ۹ ساله نیز از این پس به دلیل عدم رعایت حجاب شرعی مجرم بوده و مجازات خواهند شد.

در همین زمینه ماده ۶۴ مصوبه حمایت از حجاب و عفاف به صراحت اعلام کرده اگر مرتکبان جرایم این مصوبه مشمول مواد ۸۸ و ۸۹ قانون مجازات اسلامی باشند (یعنی گروه سنی بین ۹ تا ۱۸ سال)، باز هم به جرایم نقدی پیش‌بینی‌ شده در این مصوبه و همچنین ممنوعیت شش ماه تا دو سال خروج از کشور محکوم خواهند شد.

پیش‌بینی و اعمال مجازات برای کودکان ۹ تا ۱۸ سال در مصوبه حمایت از حجاب و عفاف در حالی است که در قوانین بین‌المللی موضوعه در زمینه حوق کودکان (پیمان‌نامه جهانی حقوق کودک و به ویژه قطعنامه پکن مجمع عمومی سازمان ملل متحد) پیش‌بینی و اعمال مجازات برای کودکان صراحتا بر خلاف حقوق اساسی کودک دانسته شده است.

از سوی دیگر پیش‌بینی و اعمال مجازات برای کودکان ۹ سال به طور مشخص بر خلاف اصول مربوط به حداقل سن مسئولیت کیفری است. چرا که در حالی که این سن در قریب به اتفاق همه کشورها از ۱۸ سال آغاز می‌شود، مصوبه حمایت از عفاف و حجاب مسئولیت کیفری را به ۹ سال کاهش داده است.

«فردگرایی» همان «برهنگی و هرزه‌گی» است

بر اساس بند دوم ماده ۸ مصوبه «حمایت از خانواده از طریق ترویج فرهنگ عفاف و حجاب» سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی موظف به تولید و پخش برنامه هایی در راستای آگاهی بخشی نسبت به «نمادها و جریانهای فعال علیه بنیان خانواده و فرهنگ عفاف و حجاب یا مروج فردگرایی، برهنگی، هرزهگی، همجنس بازی یا سایر مفاسد مخل بنیان خانواده» است.

یکسان‌انگاری «فردگرایی» با اعمالی مانند آنچه که «برهنگی و هرزه‌گی» در عمل به این معنی است که پس از قانون شدن مصوبه حمایت از عفاف و حجاب، صحبت از حقوق فردی انسانی به ویژه برای زنان مانند حقوق اقتصادی یا حقوق برابر در ازدواج و جامعه ممکن است تبلیغ «برهنگی و هرزه‌گی» محسوب شوند.