اولین جلسه دور دوم از “دادگاه بین‌المللی مردمی” آبان در لندن برگزار شد. جلسه دوم این دادگاه، فردا صبح برگزار خواهد شد.
به گزارش بی‌بی‌سی، دور دوم از جلسات این دادگاه نمادین جمعه ۱۵ بهمن، برای بررسی حدود ۱۱۶ شهادت جدید و اسناد و مدارک تازه به مدت سه روز در لندن آغاز شده است.
برگزارکنندگان این دادگاه می‌گویند که “برای حفظ امنیت شهود این جلسات به‌صورت غیرعلنی برگزار می‌شوند.”
جلسه روز جمعه با شهادت شخصی به پایان رسید که خود را راننده آمبولانس معرفی کرد. این فرد که “شاهد ۴۵۱” نامیده شده است گفت که چطور در جریان اعتراضات آبان سال ۱۳۹۸ در ایران “پیکر کشته شدگان را با آمبولانس جا به جا” می‌کرده است.
او گفت: “من شب ۲۵ آبان حدود بیست تا سی کشته دیدم. ماموران امنیتی در سردخانه، گلوله‌های را از پیکر جان‌باختگان خارج می‌کردند و پیکرها را چند روز آنجا نگه می‌داشتند.”
او گفت که “به محض اینکه ماموران امنیتی شروع به تیراندازی می‌کردند، خیابان به صحنه جنگ تبدیل می‌شد.”
“دادگاه بین‌المللی مردمی آبان” اقدامی است کم سابقه که توسط چند سازمان مدافع حقوق بشر در لندن برگزار می‌شود؛ گامی در مسیر بررسی آنچه در جریان کشتار معترضان در آبان سال ۹۸ در ایران رخ داد.
دور اول این دادگاه در آبان ماه (نوامبر) گذشته به مدت پنج روز در لندن برگزار شد. سه سازمان “عدالت برای ایران”، “حقوق بشر ایران” و “با هم علیه اعدام” برگزارکنندگان این دادگاه هستند.
در جلسه امروز، همچنین شخصی که صورتش را با چفیه پوشانده بود و به عنوان “شاهد ۵۰۳” معرفی شد، درباره “کشتار در نیزار ماهشهر” گفت: “مردم فرار کردند سمت نیزار. مامورها به شدت به سمت نیزار تیراندازی می‌کردند. کسی را ندیدیم سالم از نیزار بیرون بیایید، فقط می‌دیدیم که مامورها جنازه و زخمی می‌بردند پشت ماشین.”
طاهره باجروانی، همسر علی فتوحی از کشته شدگان اعتراضات آبان ۹۸ در جلسه امروز دادگاه گفت که “به نمایندگی از زنان ایرانی که همسرانشان کشته شده و نتوانستند دادخواهی کنند” در این جلسه حاضر شده است.
محمدمهدی شهبازی‌فرد، برادر آمنه شهبازی‌فرد از کشته‌شدگان اعتراضات آبان ۹۸ هم از جمله شاهدان جلسه امروز بود. او درباره کشته شدن خواهرش گفت: “خواهرم برای تهیه داروی دخترش به داروخانه رفته بود. برای کمک به جوانی که تیر خورده بود، شال خود را باز می‌کند تا پای آن جوان را ببندد که در این هنگام به سرش شلیک کردند.”
فاطمه داوند، از بازداشت‌شدگان اعتراضات آبان ۹۸ هم که اهل شهر بوکان در آذربایجان غربی است در این جلسه بدون پوشاندن صورت خود توضیح داد: “یک شب آمدند توی زندان. ترسیدم به من تجاوز کنند. این‌ها می‌توانند هرکاری با آدم بکنند. مامورها گفتند باید حتما جلوی دوربین حرف بزنی و اعتراف کنی، من هم مجبور شدم این کار را بکنم.”
۲۹ آبان ماه ۱۳۹۸ در بولتن خبر ۲۰:۳۰ شبکه دو صدا و سیما “اعترافات” فاطمه داوند به عنوان یکی از بازداشت‌شدگان اعتراضات را پخش کرد که در آن ادعاهایی درباره “نقش تأثیرگذار زنان و همچنین مخالفان حکومت ایران در رهبری اعتراضات” مطرح شد.
خانم داوند در این برنامه از عوامل اصلی اعتراضات بوکان معرفی شد.
یکی از شاهدان جلسه امروز که یک مقام قضایی سابق در ایران بوده است در شهادت خود گفت که “نیروی انتظامی و لباس شخصی‌ها در جریان اعتراضات مسالمت‌آمیز به سوی مردم شلیک کردند.”
این شاهد که از او با عنوان “شاهد ۴۰۷” نام برده شده، چهره خود را پوشانده بود و برگزارکنندگان می‌گویند که صدای او برای محافظت از هویتش تغییر یافته است.
در توییتر دادگاه مردمی آبان آمده که “این شاهد در زمان اعتراضات آبان ۹۸ ایران نبوده است، اما درباره رفتار مسئولان دولتی در جریان اعتراضات و پس از آن از همکارانش بسیار شنیده است.”
او می‌گوید: “نیروی انتظامی و لباس شخصی‌ها در جریان اعتراضات مسالمت‌آمیز به سوی مردم شلیک کردند. ماموران امنیتی به خود حق می‌دادند هر طور که می‌خواهند با بازداشت‌شدگان رفتار کنند؛ آنها را شکنجه دهند و به قتل برسانند.”
“دادگاه بین‌المللی مردمی آبان” یک دادگاه رسمی بین‌المللی نیست، بلکه یک دادگاه نمادین است که حکم نهایی هیات بررسی اتهامات در آن نیز جنبه نمادین دارد و به معنای محکومیت قضایی متهمان در چارچوب حقوق بین‌الملل نخواهد بود؛ پدیده‌ای که با نام “دادگاه مردمی” شناخته می‌شود.
“دادگاه بین‌المللی مردمی آبان”، همانطور که در وب‌سایتش نیز توضیح داده، اقدامی است الهام گرفته شده از تلاش‌های برتراند راسل و ژان‌پل سارتر و همانند آنها، در تلاش است تا در غیاب نهادهایی که صلاحیت قضایی بین‌المللی برای برگزاری چنین محاکماتی دارند، اتهاماتی جدی را در ارتباط با کشتار آبان به شکل حقوقی و سازمان‌دهی شده بررسی کند.
در سال ۱۹۶۶ و برای بررسی “جنایت جنگی آمریکا در جنگ ویتنام” برتراند راسل، فیلسوف معروف ولزی با کمک ژان پل سارتر و سیمون دوبوآر (نویسندگان مطرح فرانسوی) و با حمایت مالی هو شی مین، رئیس‌جمهور وقت ویتنام شمالی، جلساتی را با عنوان “دیوان بین‌المللی جنایات جنگی” تشکیل دادند که در پایان اعضایش اعلام کردند آمریکا در جنگ ویتنام به نسل‌کشی و جنایات جنگی دست زده و بسیاری از قوانین بین‌المللی را زیرپا گذاشته است.
جلسات “دادگاه بین‌المللی مردمی آبان” در سالن چرچ‌هاوس در مرکز لندن برگزار می‌شود که مکانی تاریخی است و نخستین جلسه شورای امنیت سازمان ملل نیز در اینجا برگزار شده است.