در حالی که مذاکرات احیای برجام با شرکت نمایندگان ایران و قدرت‌های جهانی پس از وقفه‌ای یک هفته‌ای، آغاز شده، رابرت مالی، فرستاده ویژه آمریکا در امور ایران به بی‌بی‌سی فارسی گفت “شکست مذاکرات فشارهای شدید اقتصادی و دیپلماتیک را برای ایران به همراه خواهد داشت اما آمریکا ترجیح می‌دهد مجبور به انتخاب این مسیر نشود.”
به گفته فرستاده ویژه آمریکا در امور ایران” به نظر می رسد ایران راه دومی را برای خود انتخاب کرده که شامل شرکت صوری در مذاکرات، وقت کشی و پیش‌برد برنامه هسته‌ایش، همزمان با نقض توافق خود با آژانس اتمی سازمان ملل متحد است.”
آقای مالی در گفتگوی اختصاصی به بی‌بی‌سی فارسی گفت “آمریکا از ماه آوریل (هشت ماه پیش) آمادگی خود را برای لغو تمامی تحریم‌های ناقض برجام اعلام کرده و اگر ایران جدیت خود را در مذاکرات نشان دهد، آمریکا نیز طرفی جدی و سازنده خواهد بود تا بازگشت متقابل به برجام به سرعت صورت بگیرد”.
مذاکرات احیای برجام با شرکت نمایندگان ایران و قدرت‌های جهانی پس از یک هفته، در وین از سر گرفته شده است.
انریکه مورا، مذاکره کننده هسته ای ارشد اتحادیه اروپا گفته است زمان می‌گذرد و فوریت توافق، بیش از گذشته است. علی باقری کنی، همتای ایرانی او هم گفته که ایران مذاکرات را بر اساس مواضع قبلی‌‌اش و با جدّیت ادامه می‌دهد.
ایران هفته گذشته اعلام کرد در مذاکرات احیای برجام در وین، دو متن را که حاوی دیگاه‌هایش در مورد برداشته شدن تحریم‌ها و بازگشت به تعهدات هسته‌ای این کشور است برای بررسی به طرف مقابل داد.
اما شرایطی که ایران در نشست قبلی مطرح کرد با انتقاد بعضی از کشورهای غربی مواجه شد و رهبران بریتانیا، فرانسه و آلمان گفته‌اند که ایران از از توافق‌هایی که پیشتر به آن رسیده بودند، عقب‌نشینی کرده است.
لیز تراس، وزیر خارجه بریتانیا روز چهارشنبه در موسسه چتم‌هاوس مذاکرات امروز وین را آخرین فرصت ایران برای بازگشت به توافق برجام خواند و گفت به نفع ایران است که به این توافق بازگردد چون بریتانیا و متحدانش در جلوگیری از دستیابی ایران به تسلیحات هسته‌ای قاطعیت دارند.
مقامات ایرانی تاکید دارند که برای بازگشت به تعهدات برجامی، آمریکا باید تمامی تحریم‌هایی را که پس از خروج دونالد ترامپ، رئیس جمهوری سابق علیه جمهوری اسلامی وضع کرده لغو کند.
منابع آمریکایی گفته‌اند که اگرچه جو بایدن مصمم است با بازگشت به برجام، سیاست آقای ترامپ در مورد ایران را تغییر دهد اما لغو تحریم‌هایی که به دلایل دیگر مانند سیاست منطقه‌ای ایران، برنامه موشکی، حمایت از “تروریسم”و نقض حقوق بشر در داخل ایران به اجرا گذاشته شده دشوار است.
در پی نشست هفته گذشته، آمریکا تعداد دیگری از نهادها و مقامات جمهوری اسلامی را در ارتباط با نقض حقوق بشر در ایران تحریم کرد.
وزیر خارجه ایران این اقدام را غیرسازنده توصیف کرد و دبیر حقوق بشر جمهوری اسلامی هم وعده داده است که تعدادی از مقامات آمریکایی را تحریم کند اما واکنش شدیدتری از سوی مقامات ایرانی دیده نشد.
علی باقری کنی در توییتر خود نوشته است که قبل از آغاز نشست امروز ملاقاتی با مذاکره کنندگان ارشد روسیه و چین داشت و این ملاقات را “مفید و سازنده” خوانده است.
آقای باقری کنی گفته است که پیش از شروع جلسه کمیسیون مشترک دیداری هم با انریکه مورا، نماینده اتحادیه اروپا داشته است.
همزمان، بنی گانتز وزیر دفاع اسرائیل به آمریکا سفر کرده و امروز با مقام‌های این کشور دیدار خواهد کرد.
برخی گزارش‌ها حاکی از آن است که “آمادگی‌های نظامی دو کشور” در صورت شکست احتمالی دیپلماسی، محور گفتگوهای وزیر دفاع اسرائیل در آمریکا خواهد بود.
اولین دور مذاکرات احیای توافق اتمی (برجام) در دوره ریاست جمهوری ابراهیم رئیسی، با مذاکره کنندگان جدید ایران دوشنبه هفته پیش (هشتم آذر) در هتل کوبورگ در وین آغاز شد.
این مذاکرات به سرپرستی انریکه مورا، معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، و علی باقری کنی، معاون سیاسی وزارت خارجه ایران، با حضور اعضای گروه ۱+۴ در حال انجام است.
آمریکا در این گفتگوها حضور غیرمستقیم دارد اما رابرت مالی، نماینده ویژه دولت آمریکا در امور ایران قرار است طی روزهای آینده وارد وین شود.