تفاهم نامه میان نمایندگان سازمان‌هاى جبهه ملی ایران در خارج از كشور و نمایندگان گروه ”نقشه راه برای دمکراسی در ایران”
چرا این تفاهم نامه؟
با توجه به شرایط خطرناکی که بر کشور ما ایران حاکم است: بیماری کرونا، بی‌آبی، فقر، گرسنگی، بیکاری، گرانی و فساد، در کنار کشتار و سرکوب‌های گسترده مردم که ایران و مردم آن را هر روز بیشتر به قهقرا می‌برد و نظر به پراکندگی موجود در نیروهای ملی و دموکرات و عدم همکاری ایشان در مبارزه برای جایگزینی نظام فاسد جمهوری اسلامی با حکومتی که مستقل و متکی بر اراده مردم و دموکراسی، مدافع آزادی‌های فردی و اجتماعی، تمرکززدا و حافظ تمامیت ارضی کشور باشد، بیش از همیشه لازم به نظر می‌رسید.
ما خواهان استقرار حکومتی دموکرات بر اساس آزادی‌های قانونی منطبق با حقوق بشر، برابری شهروندان در مقابل قانون، رفع هرنوع تبعیض و جدائی نهاد دولت و حکومت از نهاد دین وایدئولژی در ایران می‌باشیم.
در همین راستا، ما نمایندگان سازمانهای جبهه ملی ایران در خارج از کشور و نمایندگان نقشه راه برای دموکراسی در ایران مذاکراتی را از چند ماه پیش آغاز کردیم و اکنون پس از بحث و تبادل نظر به تفاهمی رسیده ایم که به این وسیله آن را با افتخار به اطلاع هموطنان عزیز می‌رسانیم.
بر ما روشن است که در تهیه این سند همه گروههای اپوزیسیون دموکرات ایران شرکت نداشته‌اند. اما ما این سند را به عنوان پیشنهادی به جامعه سیاسی ایران ارائه می‌دهیم و از کلیۀ گروههایِ دموکراتِ ایران دعوت می‌کنیم که آن را مورد بررسی قراردهند و نظرات خود را با ما درمیان گذارند تا با دامن زدن به بحث و تبادل نظر، یکی از موانعِ همکاری گروههایِ ملی و دموکرات برطرف شود.
******
تفاهم نامه
گروه‌هاى سياسى امضاِء کنندۀ این متن، تمامى امكانات خود را بكار می‌گيرند تا حاکمیت جمهوری اسلامی پایان یابد و حكومتى دموكرات و سکولار، جایگزین آن شود که در آن تمرکز زدایی و تقسیم قدرت به شرح زیر صورت گیرد.
امضاء کنندگان این تفاهم نامه همچنین خود را برای کاهش خطرات پسافروپاشی جمهوری اسلامی مانند استقرار یک ديكتاتورى دیگر، تجزیۀ كشور و يا بروز جنگ داخلى متعهد می‌دانند.
نمايندگان گروههای سياسى امضاء کننده پايبندى خود را به اصول زيرين اعلام مى نمایند:
۱. استقلال، آزادى، و دموكراسى در معنای رعایت آزادی‌های قانونی منطبق با حقوق بشر، برابری انسانی و شهروندی در مقابل قانون، جدايى نهاد دين از نهاد حكومت و دولت، عدالت اجتماعی در معنای تضمین حق کار، تحصیل، بهداشت و مسکن، و حفظ تماميت ارضى ایران.
۲. محافظت فعال از سلامت و بالندگى زبان فارسی به عنوان زبان مشترک ایرانیان و تمامى زبان‌هاى ديگر به عنوان میراث فرهنگی، گنجينۀ ملى و نمادهای هويت ملى مردم ايران.
۳. با توجه به تاریخ ایران و انجمن‌هاى ايالتى و ولايتى در قانون اساسی مشروطیت (۱۹۰۶/۱۲۸۵)، و بهره گيرى از نمونه آلمان در زمینه تقسيم مسئوليت‌ها، قدرت، ثروت و اختیارات میان دولت منتخب تمامی مردم ایران و مجلس‌های استانی، شوراهای شهری و روستایی، و مقامهای منتخب مردم این واحدها، اقدام شود.
۴. برای تحقق تمرکز زدایی قدرت در کشور همه مردمان و قومیت‌های ایران باید در قدرت سیاسی از سطح وزارت تا مدیریت مشارکت داشته باشند.
۵. مدیریت اموری که به کل کشور و همۀ استانها مربوط می‌شود از جمله در زمینه‌های دفاعی، نظامی، سیاست خارجی، پولی، اقتصاد کلان کشور و همگون سازی سطح زندگی در تمامی استانها به عهدۀ دولت مرکزی منتخب ملت ایران است.
۶. تقسیم اختیارات و مسؤلیت‌ها در کشور، بر اساس “اصل تفویض اختیارات به پایین ترین سطوح ممکن اجتماعی” صورت می‌گیرد و واحدهای سطح بالاتر اداره اموری را بدست می‌گیرند که واحدهای پایین تر از اجرای آنها ناتوان باشند. بر مبنای این اصل تمام وظایف مدیریتی در صورت امکان به کوچکترین واحدهای مسئول در کشور تفویض می‌شود. نظارت، کنترل و هدایت امور محلی به عهدۀ شوراهای روستا، دهستان، بخش، شهرستان، شهر و دولت استان است که خود منتخب مردم در واحد مربوطه‌اند.
۷. با توجه به قانون اساسی مشروطیت ۱۲۸۵(۱۹۰۶)، برای اینکه تعادل قدرت میان استانها و دولت مرکزی حفظ گردد، علاوه بر مجلس شورای ملی، که بسته به جمعیت هراستانی، نماینده خواهد داشت، مجلس سنایی هم تشکیل می‌شود که بسته به جمعیت مرکب از ۳ تا ۵ سناتور برای هر استان خواهد بود. سناتور‌های مجلس سنا را دولت‌های استانی تعیین می‌کنند.
۸. اداره امور داخلى هر استان به عهدۀ دولت استانی است. هیچ یک از این نهادها چه دولت مرکزی ایران و چه دولت‌های استانی و شوراهای محلی، حق دخالت در مسئولیت‌های دیگری را ندارند. هر اختلافی در این زمینه می‌تواند به دادگاه قانون اساسی ارجاع شود که مرجع مفسر و ناظر بر اجرای قانون اساسی است. تصمیم این مرجع لازمالاجرا ست.
۹. رئیس دولت هر استان از طرف مجلس‌هاى استانی انتخاب مى شود. نمايندگان مجلس‌هاى استانها از طريق انتخابات آزاد و منصفانه در استانها انتخاب مى شوند.
۱۰. در راستای رعایت منشور جهانی حقوق بشر و ملحقات آن، آموزش زبان مادری در کنار زبان فارسی به عنوان زبان مشترک ایرانیان صورت می‌گیرد. تصمیم تحصیل به زبان مادری در کنار تحصیل به زبان فارسی با در نظر گرفتن بودجه و امکانات و توجه به حقوق کلیه گروههای اتنیکی و باشندگان در هر استان در صلاحیت دولت آن استان است.
با فروپاشی یا بركنارى جمهورى اسلامى در ایران دوره گذار مراحل زیر را طى می‌کند:
الف - آزادى زندانيان سياسى و عقیدتی،
ب - تضمين کلیۀ آزادى‌هاى فردى و اجتماعى، از جمله آزادى احزاب سياسى، مطبوعات، رسانه‌هاى گروهى و مجازی، انجمن‌ها و سندیکاها با رعایت کامل اصول جدایی نهاد دین از نهاد حکومت و دولت،
پ - برگزارى انتخابات آزاد، منصفانه و دموکراتیک براى تشكيل مجلس مؤسسان كه تدوين قانون اساسى دموکراتیک آینده كشور را بر عهده خواهد گرفت.
۱۱. ايران بعد از جمهورى اسلامى، بايد كشورى قانونمند، دموكراتيك و بدور از هر نوع تبعيض باشد. همۀ افراد در قانون و در برابر قانون متساوى الحقوق بوده و هيچكس نباید بخاطر جنسیت، دین، مذهب، نژاد (رنگ پوست)، اصلیت و تبار، زبان، ثروت، تعلقات اتنيكى و غيره مورد تبعيض قرار گيرد.
۱۲. قانون اساسى آیندۀ ايران بر اساس منشور جهانی حقوق بشر و کلیۀ ملحقات آن و بر مبناى اصول دموكراتيك، تدوين خواهد شد. تفكيك قواى سه گانۀ مقننه، مجريه و قضائيه، قانونمندى حكومت و استقلال رسانه‌های گروهی در تمام کشور را تضمين خواهد كرد.
۱۳. استفاده از کلیه امکانات برای حفظ محیط زیست و میراث‌های فرهنگی به عنوان میراث مشترک مردم ایران که حراست از آن وظیفه دولت مرکزی، دولت‌های استانی و تمامی مردم ایران است.
۱۴. ما خواهان حذف مجازات اعدام از قوانین ایران هستیم تا به این ترتیب قتل و کشتار پایان یابد و بتوانیم میهن خود را به یک کانون صلح، عدالت، رفاه و آزادی در جهان تبدیل نماییم.
۱۵. ما امضاء کنندگان خود را در اجرای مفاد این تفاهم نامه متعهد می‌دانیم.
امضا کنندگان به ترتیب حروف الفبای نام سازمانها:
• رضا حسین بُر از جبهه مردم بلوچستان
• فرامرز بختیار از حزب لرستان و بختیاری
• جوما بورش از خیزش ملی ترکمن صحرا
• مهندس کامبیز قائم مقام، مهندس بهمن مبشری و دکتر همایون مهمنش از سازمانهای جبهه ملی ایران در خارج از کشور
• دکتر ضیاء صدرالاشرافی از کانون فرهنگی آذربایجان
• عباس فیض از گروه استادان
• دکتر نامدار بقایی یزدی از گروه دوستداران ایران
• محمد رضا آرین از گروه هدایتگران