عفو بین‌الملل در واکنش به سخنان روز گذشته خامنه‌ای در باره واکسن کرونا و اعلام ممنوعیت ورود واکسن‌های آمریکایی و انگلیسی به کشور گفت: «تصمیم رهبر جمهوری اسلامی ایران برای ممنوع کردن دسترسی میلیونها نفر از مردم ایران به واکسن‌های حیاتی آمریکایی و انگلیسی کرونا نادیده انگاشتن حق حیات و حق سلامت است. علی خامنه‌ای در حال بازی با جان میلیونها انسان است. مقام‌های ایرانی باید فورا به این بی‌اعتنایی شرم‌آور به تعهدات حقوق بشری پایان دهند.»
این سازمان حقوق بشری افزوده: «هر انسانی حق دارد که از اقدامات محافظتی در مقابل ویروس کرونا بهره‌مند شود و واکسن‌هایی که امن بودن و موثر بودن آنها اثبات شده نقش کلیدی در تحقق این امر دارد. هیچ کس نباید بر اساس هویت، محل سکونت یا سطح درآمد از دسترسی به مراقبت‌های پزشکی از جمله واکسن محروم شود.»
علی خامنه‌ای روز جمعه گفت، «ورود واکسن آمریکایی و انگلیسی به کشور ممنوع است.» او گفت: «اگر توانسته بودند واکسنی درست کنند و اگر کارخانه فایزر آنان می‌تواند واکسن درست کند، اول برای خودشان مصرف کنند که در ظرف ۲۴ ساعت چهار هزار تلفات ندهند. این در مورد انگلیس هم صادق است. من البته به کار فرانسه هم اعتماد چندانی ندارم که سابقه‌ای در مورد خون‌های آلوده دارند.»
خامنه‌ای با طرح یک تئوری توطئه گفت ممکن است آمریکایی‌ها قصد داشته باشند واکسن کرونا را روی «ملت‌های دیگر امتحان کنند». او اوایل پاندمی کرونا نیز این ویروس را دست‌ساز آمریکایی معرفی کرده بود.
«لطفا واکسن را هم سیاسی نکنید»
کواکس، نهاد هماهنگ‌کننده تلاش‌های جهانی برای دسترسی کشورها به واکسن کووید-۱۹ در واکنش به سخنان رهبر ایران درباره ممنوعیت خرید واکسن تولید آمریکا و بریتانیا به بی‌بی‌سی فارسی گفت که این نهاد طیف‌های گوناگونی از واکسن‌های موجود را تهیه می‌کند و دولت‌ها گزینه‌های زیادی برای انتخاب دارند.
مایکل رایان، مدیر اجرایی برنامه فوریت‌های سلامت سازمان بهداشت جهانی هم گفته است: “این سازمان بارها تاکید کرده که کرونا را سیاسی نکنید و حالا هم می‌گوید لطفا ماجرای واکسن را سیاسی نکنید.”
او گفت: “برای جوابگویی به حجم بالای درخواست‌ها برای واکسن کرونا، کواکس نیاز دارد که با توجه به جمعیت تحت پوشش و شرایط مختلف کشورها، انواع مختلفی از واکسن‌های موجود را در نظر بگیرد.”
کواکس “با استرازنکا، موسسه سرم هند (تامین کننده استرازنکا و نواواکس)، شرکت جانسون و سانوفی جی‌اس‌کی قرارداد دارد که کارخانه‌های آنها در کشورهای مختلف است تا کار تولید واکسن در سراسر جهان را تسهیل کند.”
ایران یکی از کشورهای طرف توافق با کواکس است که هدفش تسهیل دسترسی کشورها با هر نوع شرایط اقتصادی به واکسن کرونا و مبارزه با همه‌گیری این بیماری است. کواکس قول داده که تا ۱۲ ماه دیگر ۲ میلیارد دوز واکسن به کشورها برساند.
ایران از طریق این نهاد قرار است در فاز اول “۱۶ میلیون و ۵۰۰ هزار دوز” واکسن از کواکس بگیرد که به گفته دولت پول آن به کواکس پرداخت شده است.
اظهارات خامنه‌ای باعث نگرانی شهروندان از توقف خرید واکسن خارجی شده همانطور که امروز بلافاصله بعد از سخنان رهبر ایران هلال احمر ایران اعلام کرد واردات ۱۵۰ هزار دوز واکسن فایزر، که چند انجمن خیریه به دنبال آن بودند، “منتفی است”.
این در حالی است که محصولات دارویی دیگر شرکت آمریکایی فایزر که فعلا رتبه اول تولید واکسن کرونا را دارد، در حال حاضر در ایران استفاده می‌شود و همین‌طور محصولات دارویی بریتانیا.
ایران در ابتدا مشکلات تحریم را مانع خرید واکسن کووید-۱۹ اعلام می‌کرد تا اینکه کواکس به بی‌بی‌سی گفت که از این نظر ایران مشکلی ندارد.