پیام نرگس محمدی به كنفرانس نويسندگان شهرهاى آزاد و فستيوال ادبى نروژ
شهر ليله هامر نروژ هفته گذشته ميزبان نويسندگان، روزنامه نگاران و هنرمندانى از سراسر دنيا بود كه براى شركت در كنگره سالانه نويسندگان عضو شبكه شهرهاى آزاد و نيز فستيوال ادبى نروژ شركت كرده بودند. نرگس محمدى، خديجه اسماعيلووا و اصلى اردوغان سه مهمان ويژه اين دو نشست بودند كه كارنامه‌هايشان به دليل دفاع از آزادى بيان و تحمل هزينه زندان و محدوديت در زندگى آزادانه مورد توجه قرار گرفتند.
به گزارش سایت کانون مدافعان حقوق بشر، روز ۱۱ خرداد (٣١ ماه مى) مراسم ويژه‌اى از سوى برگزاركنندگان فستيوال ادبى شهر ليله هامر نروژ و با مشاركت انجمن جهانى قلم (PEN International)، سازمان أيكورن (ICORN) و انجمن قلم نروژ (Norwegian PEN) برگزار شد كه محور آن سه مهمان ويژه اين كنفرانس يعنى اصلى اردوغان- روزنامه‌نگار تازه آزاد شده تركيه-، نرگس محمدى- روزنامه‌نگار زندانى ايرانى و فعال حقوق بشر- و همچنين خديجه اسماعيلووا بودند.
اصلى اردوغان و خديجه اسماعيلووا با وجود ممنوع‌الخروج بودن و محدوديت‌هاى فراوان سياسى كه آزادى بيان آنها را محدود مى‌كند، توانستند از طريق اسكايپ در كنفرانس حاضر شده و براى مخاطبانشان سخنرانى كنند. نرگس محمدى با وجود اينكه دو روز پيش از اين مراسم تحت عمل جراحى قرار گرفته بود، بدون داشتن حق ملاقات با خانواده‌اش يا امكان استفاده از تلفن، به زندان بازگشت. اما از آنجا كه او از ماه‌ها پيش در جريان اين دعوت ويژه قرار گرفته بود، متن سخنرانى‌اش را پيشتر براى ميزبانان فرستاده بود. اين نامه كه نويسندگان و برگزاركنندگان را مخاطب قرار داده بود، توسط برادر نرگس محمدی- حميدرضا محمدى- به نيابت از وى خوانده شد.
همچنين فيلم كوتاهى كه به معرفى نرگس محمدى و فعاليت‌هايش مربوط است و توسط داوطلبان كمپين آزادى نرگس ساخته شده، توسط آسيه امينى، روزنامه نگار و شاعر مقيم نروژ نمايش داده شد.
علاوه براين على كلايى- روزنامه‌نگار- نيز سخنانى را در توضيح چرايى حكم نرگس و محور فعاليت‌هاى او پرداخت و گفت: «بیشتر شما در باب فعالیت‌های حقوق بشری او شنیده‌اید. آنچه که او، آنگاه که حاکمیت می‌خواست زندانیان اهل سنت (حامد احمدی و دیگر دوستانش) را اعدام کند، انجام داد به یاد ماندنی و خاطره انگیز است. برادر یکی از اعدام شدگان به من گفت که آنها به هیچ‌وجه تلاش‌ها و همدردی‌های نرگس محمدی را فراموش نمی‌کنند. متاسفانه همین برادر (شهرام احمدی) در تابستان گذشته اعدام شد. نرگس محمدی به‌عنوان یک نویسنده و محقق در تلاش است که راهی به‌سوی ایرانی آزاد و کامیاب، با توجه و نگاه به سنت‌ها و فرهنگ جامعه ایران بیابد. او را، بر اساس آنچه تا به حال نگاشته، می‌توان یک روشنفکر بومی ایرانی نامید. فکر می‌کنم برخی از شما می‌دانید که از او کتابی محتوی مجموعه مقالات سیاسی با عنوان «اصلاحات، هم استراتژی هم تاکتیک» منتشر شده است.»
على كلايى همچنين به جنبه هاى شخصى زندگى نرگس به عنوان يك مادر در كنار مسئولیت‌هاى اجتماعى‌اش به‌عنوان يك فعال اجتماعى اشاره كرد.
همچنين در مراسم اختتاميه كنفرانس نويسندگان شهرهاى آزاد، كارلس تورنر، مدير اجرايى انجمن جهانى قلم شرحى از وضعيت نرگس محمدى را براى حاضران ارائه داد.
به گزارش سایت کانون مدافعان حقوق بشر، متن كامل نامه نرگس محمدى خطاب به شركت كنندگان فستيوال ادبى نروژ و كنفرانس شهر آزاد نويسندگان به شرح زیر است:
سلام
مفتخرم که مهمان شما نویسندگان و متفکران در این کنفرانس مهم در کشور نروژ هستم و متأسفم که به دلیل حبس نتوانستم در کنار شما حاضر شوم، اگر چه حالا این نامه و این کلمه‌ها به‌جای من با شما سخن می‌گویند. و این مهم است. چون همین کلمه‌ها دلیل بودن من در حبس‌اند. و همین کلمه‌ها دلیل بودن شماست در کنفرانسی که همه ارزشش به‌خاطر احترام به کلمه و احترام به آزادی بیان است. پس من امروز اینجا هستم. در بین شما. در شهری که وصف زیبایی‌اش را شنیده‌ام: پس به شما در لیله هامر زیبا سلام می‌کنم.
دوستان عزیز،
این نامه را در شرایطی می‌نویسم که با پایان یافتن محکومیت ۶ سال حبس‌ام، در تاریخ ۲۴/۱۲/۹۵ محکومیت ۱۶ سال حبس را از همان تاریخ برای من به اجرا گذاشته‌اند. و تمام این محکومیت‌ها به‌دلیل فعالیت‌هایم در کانون مدافعان حقوق بشر، فعالیت‌های فمینیستی و مبارزه علیه اعدام بوده است.
شاید از خودتان بپرسید که من چه کرده‌ام، یا چه گفته‌ام و چه نوشته‌ام که مستحق چنین مجازاتی هستم.
اجازه دهید یک داستان کوتاه برایتان تعریف کنم و شما قضاوت کنید اگر جای من و خیلی از کنشگران حقوق بشر در ایران بودید چه می‌کردید؟ چند سال پیش وقتی در زندان زنجان دوران محکومیتم را می‌گذراندم، با زن جوان زیبایی آشنا شدم که بیشتر عمرش را در زندان گذرانده بود. او وقتی که دخترکی نوجوان بود حکم اعدام گرفته بود و تمام کودکی و نوجوانی‌اش را در انتظار طناب دار سپری کرده بود تا در بزرگسالی اعدام شود. چون طبق قانون کودکان باید در زندان بمانند تا بعد از هجده سالگی اعدام شوند. من شاهد جان کندن هر روزه او بودم. در بیرون از زندان هم به واسطه فعالیتم در کانون مدافعان حقوق بشر، همیشه با خانواده‌های محکومان به اعدام در ارتباط بوده و شاهد بوده‌ام که اعدام چه دردهای هولناکی بر پیکر جامعه ما وارد کرده است.
دوستان عزیزم، شما اگر جای من بودید قلمتان را برای اصلاح چنین قوانینی به کار نمی‌بردید؟
اگر امروز در بین شما، در لیله هامر زیبا نیستم برای این است که هزینه حرف زدن و نوشتن علیه زندان‌های انفرادی و شکنجه را می‌دهم. سلول انفرادی مصداق بارز شکنجه است. جایی است برای شست‌وشوی مغزی و شکاندن نیروی مقاومت کسانی که مخالف ایده و باور غالب در حکومت هستند. یکی از فعالیت‌های من تلاش برای برچیدن سلول‌های انفرادی بوده است که متأسفانه نهادهای مختلفی از جمله سپاه پاسداران، وزارت اطلاعات و حتی قوه قضائیه در ایران آن را در اختیار دارند.
دوستان فرهیخته و همکاران عزیزم
بدون شک اگر شما در کشورهایی زندگی می‌کنید که از موهبت آزادی بیان و برابری بهره‌مندید، کسانی در گذشته برای این آزادی و برابری، مبارزه و تلاش کرده و هزینه داده‌اند. بدون شک زنانی بوده‌اند در کشورهای شما که علیه فرودست شمردن زنان اعتراض کرده‌اند.علیه نابرابری زنان و مردان مبارزه کرده‌اند. آیا می‌دانید یکی از دلایل زندان من فعالیت‌های فمینیستی بوده است؟ و البته بدیهی است که تا زمانی که قوانین نابرابر علیه زنان و سیاست‌های ضد زن وجود دارد، مبارزات زنان علیه این نابربری هم وجود خواهد داشت.
دوستان عزیزم، من از روی اتفاق، یا بد حادثه به حبس طولانی محکوم نشده‌ام، بلکه در کنار مردم آگاه سرزمینم برای رسیدن به دموکراسی و برابری تلاش کرده‌ام و مطمئن باشید روزی که از زندان آزاد شوم دوباره به تلاش‌هایم ادامه خواهم داد.
دوستان خوب و حامیان عزیز
این آرمان ماست: صلح و امنیت و آزادی و برابری برای همه. آیا جز این است؟
از انسان بدون آرمان‌هایش چه می‌ماند؟ نرگس محمدی را می‌شود زندانی کرد، مثل همه زندانیانی که به‌خاطر برابری و عدالت و آزادی زندان را متحمل شده‌اند. اما آیا آرمان‌های آنها را هم می‌شود در زندان نگه داشت؟ نه! بدون شک نه! و این دقیقاً چیزی است که مسئولیت همه ماست. این که از آرمان‌های بشری مراقبت کنیم. و برای محقق شدن آن در عمل و در دنیای واقعی گام برداریم.
دوستان و همکارانی که که در دنیای آزاد زندگی می‌کنید. شما که کنفرانس برگزار می‌کنید و شما که تلاش می‌کنید از آزادی بیان به‌عنوان یک آرمان بشری محافظت کنید، روی سخنم با شماست. من یقین دارم صلح و امنیت و حقوق بشر فقط در صورت اتحاد و پشتیبانی ما از هم محقق خواهد شد.
از همه شما که وقتتان را برای شنیدن سخنان من صرف کردید و از میزبانان این جلسه در شهر لیله هامر نروژ و فستیوال ادبی این شهر، از اینترنشنال پن که هرگز حمایتش را از من دریغ نکرده، از سازمان آیکورن، و به‌ویژه از پن نروژ که برای حق آزادی بیان من کمپین کرده است و از همه سازمان‌ها و افراد حامی آزادی بیان و حقوق بشر که حامی من و همکاران زندانی‌ام در سراسر دنیا بوده‌اند، صمیمانه سپاسگزارم.