فرارو- صادق‌زیباکلام ضمن پیش‌بینی وضعیت خاورمیانه، اروپا، آمریکا و ترامپ معتقد است که سال بعد سال اقتصاد بهتر خواهد بود.
استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران، در گفتگو با فرارو در پاسخ به این پرسش که سیاست و اقتصاد ایران را در سال بعد چگونه پیش‌بینی می‌کند؟ گفت: سال ۹۶ سال پیروزی آقای روحانی در انتخابات است. البته اصولگرایان به خصوص جریانات تندرو تلاش زیادی خواهند کرد که ایشان را با کاهش و ریزش رای مواجه کنند و برگ برنده‌ای که فکرمی‌کنند در این راستا در دست دارند، اقتصاد است.
اصولگرایان به دنبال کم کردن آرا روحانی هستند
زیباکلام ادامه داد: اصولگرایان از مدت‌ها قبل شروع کرده‌اند و از تریبون‌های خود استفاده می‌کنند و به شدت دولت را می‌کوبند و می‌گویند وضعیت اقتصادی بسیار وخیم است و دولت کار اقتصادی خاصی نکرده است.
وی افزود: این جناح امیدوار است که مردم این تبلیغات را باور کنند و به آقای روحانی رای ندهند. هرچند اصولگرایان از شکست خود کاملا آگاه هستند، اما می‌خواهند تلاش کنند رای روحانی را به زیر ۱۵ میلیون برسانند تا بتوانند او را مهار بکنند.
این استاد دانشگاه تهران تصریح کرد: بنابراین این تنها هدف اعلام نشده اصولگرایان است، اما علی رغم این‌ها، روحانی رای خوبی خواهد آورد. هرچند ممکن است همان رای در سال ۹۲ را نیاورد، اما رای قابل ملاحظه‌ای به دست خواهد آورد.
استاد دانشگاه تهران با بیان اینکه ترکیب دولت بعدی روحانی با توجه به اینکه مجلس دهم مقداری ترکیبش عوض شده و جریانات تندرو نفوذشان کمتر شده است، اصلاح‌طلب‌تر خواهد شد، گفت: تمایل دولت به چهره‌ها، شخصیت‌ها و مسئولین اصلاح‌طلب بیشتر خواهد شد، بنابراین من اوضاع بهتری را پیش‌بینی می‌کنم.
وضعیت اقتصادی بهتری خواهیم داشت
زیبا کلام ادامه داد: از سوی دیگر قیمت نفت از این پایین‌تر نخواهد آمد، تحریم‌های بیشتری برداشته خواهد شد و به رغم روابط نامساعد با آمریکا ایران با اتجادیه اروپا روابط بهتری خواهد شد.
وی افزود: بنابراین حدس می‌زنم دولت آینده روحانی بیشتر متمایل به اصلاحات خواهد بود. از سوی دیگر چون دور دوم آقای روحانی است و می‌داند نیازی ندارد تا هوای اصولگرایان را داشته باشد، شاید در زمینه توسعه سیاسی، جامعه مدنی و حقوق شهروندی، شاهد موضع گیری‌های جسورانه‌تری از سوی دولت باشیم که تلافی چهار سال اولش را در ازای موارد یاد شده بکند.
وی تصریح کرد: اوضاع اقتصادی کشور علی القاعده بهتر خواهد شد. شرکت‌های خارجی و غربی بیشتری به ایران خواهند آمد و علی‌رغم مخالفت اصولگرایان که جلوی سرمایه گذاری خارجی را می‌گیرند، روحانی موفق خواهد شد که سرمایه‌گذاری خارجی را تشویق و حمایت کنند و این یعنی کاهش بیکاری، افزایش درآمد و خروج از رکود اقتصادی. از این رو چشم انداز اقتصادی را در سال آینده به مراتب امیدوارکننده‌تر از ۹۶ می‌بینم.
عدم تغییر در خاورمیانه
زیباکلام با بیان اینکه در خصوص فضای بین المللی در خاورمیانه تغییر و تحول خاصی به وجود نخواهند آمد، گفت: شکست نظامی داعش در سوریه و عراق ادامه خواهد یافت، اما این به معنای پایان داعش نیست و این وضعیت زمانی روی خواهد داد که در این دو کشور به خصوص در سوریه توسعه سیاسی جدی روی دهد و آزادی‌های مدنی، انتخابات آزاد برقرار بوده و از حاکمیت فضای امنیتی و نظامی فاصله گرفته شود.
وی افزود: تا نهادهای مدنی به وجود نیایند، ما شاهد جریانات رادیکال سنی در سوریه خواهیم بود، هر چند از نظر نظامی ابعادش بسیار کاهش پیدا خواهد کرد، اما ممکن است داعش مانند عراق به ترور کور در سوریه روی بیاورد. تنها راه برون رفت سوریه از وضعیت فعلی انجام اصلاحات سیاسی است و باید حکومت بشار را وادار کرد که به این سمت و سو حرکت کند و مادام که به این سو نرود و اصلاحات سیاسی را در دستور کار خود قرار ندهد، وضعیت فعلی ادامه خواهد یافت.
این استاد دانشگاه تهران تصریح کرد: وضع عراق بهتر خواهد شد به خصوص با توجه به سیاست‌های جدید ما می‌بینیم بر خلاف سوریه، عراق اصلاحات سیاسی را شروع کرده است. انتخابات آزاد به وجود آمده و چشم انداز خیلی بهتری از سوریه در این کشور متصور هستیم.
وی افزود: درگیری در یمن همچنان ادامه خواهد یافت چون نه حوصی‌ها می‌توانند نیروهای عربستان سعودی را نابود کنند و نه این کشور می‌تواند حوصی‌ها را از سر راه خود بردارد. بنابراین تنها چشم‌انداز یمن این است که بین تهران و ریاض حالتی از آشتی و تنش‌زدایی به وجود بیاید. مادامی که بین ایران و عربستان شرایط به صورت وضعیت کنونی باشد، متاسفانه هیچ تغییر و تحولی در یمن اتفاق نخواهد افتاد.
زیباکلام ادامه داد: وضع افغانستان کم و بیش به همین صورت ادامه خواهد یافت و متاسفانه چشم‌انداز جالبی برای این کشور وجود ندارد، طالبان ریشه‌دارتر از آن است که تصور می‌شود و این باعث می‌شود که با صرف عملیات نظامی، نتوان آنها را از بین برد.
اوضاع ترامپ بدتر می‌شود
زیباکلام با بیان اینکه گمان می‌کنم وضع آقای ترامپ همچنان از بد به بدتر به پیش خواهد رفت، گفت: مخالفت‌ها با سیاست‌های او بیشتر خواهد شد. جامعه مدنی، مطبوعات و رسانه‌های آمریکا هر چه جلو می‌رویم، مخالفت بیشتری با او خواهند داشت. ما همین حالا هم شاهد هستیم که قوه‌قضائیه آمریکا به واسطه استقلالش در مقابل تصمیمان ترامپ مقاومت می‌کند و این روند همچنان ادامه پیدا خواهد کرد و از سوی جامعه مدنی تقویت خواهد شد.
مقاومت اروپا در مقابل جریان راست
وی افزود: مشکلات اروپا و زمزمه قدرت‌گیری راست‌ها در این قاره با انتخاباتی که در هلند برگزار شد، مقداری افت کرد. موضع ضداسلامی، مهاجرین و اعراب که در برخی از کشورهای اروپای غربی ایجاد شده، کاهش خواهد یافت. ضمن آنکه چون سوریه همچنان دچار مشکلات است و همچنین از لیبی و شمال آفریقا، سیل مهاجران همچنان به اروپا ادامه خواهد یافت.
افول مدل ترکیه
وی در پاسخ به این پرسش که وضعیت ترکیه را در سال آتی چگونه ارزیابی می‌کند؟ گفت: من برعکس خیلی از صاحب نظران دیگر فکر می‌کنم مشکل اساسی ترکیه دموکراسی است، ترکیه در یک دهه گذشته یک روند استوار و جدی به سمت دموکراسی را شروع کرده بود، اسلام‌گرایان طی ده سال اخیر و در سایه دموکراسی، انتخابات پیروز شدند و توانستند بر نظامی و سکولارها پیروز شوند.
وی افزود: مدل دموکراسی ترکیه برای خیلی از کشورها الگو شده بود و در بهار عربی خیلی از اسلام‌گرایان این کشور را مدل خود قرار داده بودند و دموکراسی ترکی را می خواستند، اما متاسفانه اسلام‌گرایان تجربه خوبی در حفظ دموکراسی نشان ندادند، هر چه از حاکمیت اردوغان و حزبش بیشتر می‌گذرد این کشور به سمت تک صدایی و محدود کردن مخالفان می‌رود.
این استاد دانشگاه تهران افزود: البته اردوغان موفق نخواهند شد، زیرا جامعه مدنی و مطبوعات، احزاب و تشکل‌های اجتماعی به نسبت در این کشور آزاد هستند. بنابراین به تدریج اردوغان هم با مقاومت سکولارها و لیبرال‌ها روبرو خواهد شد و هم با مخالفت اسلام گراها.
وی افزود: اردوغان این کشور را به سمت استبداد و دیکتاتوری سوق می‌دهد، اما خوب این نمی‌تواند زیاد ادامه داشته باشد، چون در این کشور مخالفان قدرت قابل توجهی دارند. بحران ترکیه در سال آینده ادامه پیدا خواهد کرد و در یک سوی اسلامی‌گرایی اردوغان و در دیگر سو تحصیل‌کردگان، زنان، کردها، مطبوعات و ... قرار خواهند کرد و در برابر اردوغان صف‌آرایی می‌کنند.
اصولگرایان هیچ شانسی ندارند
وی در پاسخ به این پرسش که آیا نیامدن مردم در صورت اجماع اصولگرایان می‌تواند به انتخاب رییس جمهور از این جناح منجر شود؟ گفت: اصولگرایان مانند تیمی هستند که در بازی رفت سه گل خورده‌اند و در بازی برگشت در زمین حریف بازی می‌کنند و هیچ شانسی برای پیروزی ندارند. اصولگرایان همچنان ۱۵ نامزد دارند و نتوانسته‌اند، نه یک نامزد که روی ۳ یا ۵ نامزد توافق کنند.
زیباکلام در پایان گفت: شاهد هستیم که این روزها مهندس ضرغامی به لیست نامزدها اضافه شده است. هنوز مسئله حجت‌الاسلام رئیسی حل نشده و این آشفتگی وحشتناک در اردوگاه اصولگرایان باعث می‌شود آنها هیچ شانسی در انتخابات ریاست جمهوری نداشته باشند. این جناح روی هر گزینه‌ای سرمایه‌گذاری کند، فرقی نمی‌کند و آنها شکست خورده هستند. تنها گزینه‌ای پیش روی این جناح چنان‌چه پیشتر ذکر شد این است که تلاش کنند روحانی با رای کمتری رییس جمهور شود.