باراک راوید / آکسیوس
«پیشنهاد نهایی» ترامپ برای صلح مستلزم پذیرش اشغالگری روسیه از سوی اوکراین است
منابعی که به‌طور مستقیم از این پیشنهاد اطلاع دارند به آکسیوس گفته‌اند که ایالات متحده انتظار دارد اوکراین روز چهارشنبه به چارچوبی برای صلح پاسخ دهد که شامل به‌رسمیت شناختن کریمه به‌عنوان بخشی از خاک روسیه از سوی آمریکا و به‌طور غیررسمی، به‌رسمیت شناختن کنترل روسیه بر تقریباً تمامی مناطق اشغالی از زمان تهاجم سال ۲۰۲۲ است.
چرا این موضوع مهم است: سندی یک‌صفحه‌ای که هفته گذشته از سوی ایالات متحده در پاریس به مقام‌های اوکراینی ارائه شد، این پیشنهاد را به‌عنوان «پیشنهاد نهایی» رئیس‌جمهور ترامپ توصیف می‌کند. کاخ سفید تأکید دارد که در صورت عدم دستیابی به توافقی زودهنگام، آماده کناره‌گیری از مذاکرات است.
● پیشنهاد ترامپ مستلزم امتیازات چشمگیر از سوی رئیس‌جمهور اوکراین، ولودیمیر زلنسکی است؛ کسی که پیش‌تر هرگونه پذیرش اشغال کریمه و بخش‌هایی از چهار منطقه در شرق اوکراین را رد کرده بود.
● در حالی که گزارش شده ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، پیشنهاد داده تا برای رسیدن به توافق، خطوط مقدم فعلی در میدان نبرد تثبیت شوند، او پیش‌تر برخی از عناصر دیگر چارچوب آمریکا، مانند استقرار نیروی حافظ صلح اروپایی در خاک اوکراین را رد کرده بود.
● یک منبع نزدیک به دولت اوکراین گفته است که کی‌یف این پیشنهاد را به‌شدت جانب‌دارانه به نفع روسیه می‌داند: «پیشنهاد، به‌روشنی مشخص می‌کند که روسیه چه امتیازهای ملموسی به دست می‌آورد، اما درباره آنچه اوکراین دریافت خواهد کرد، صرفاً به‌طور مبهم و کلی صحبت شده است.»
امتیازهایی که روسیه طبق پیشنهاد ترامپ دریافت می‌کند:
۱. به‌رسمیت شناختن رسمی (de jure) کنترل روسیه بر کریمه از سوی ایالات متحده.
۲. به‌رسمیت شناختن غیررسمی (de facto) اشغال تقریباً تمام استان لوهانسک و بخش‌های اشغالی استان‌های دونتسک، خرسون و زاپوریژیا توسط روسیه.
۳. تضمینی مبنی بر اینکه اوکراین به عضویت ناتو در نخواهد آمد. در متن اشاره شده که ممکن است اوکراین بتواند به اتحادیه اروپا بپیوندد.
۴. لغو تحریم‌هایی که از سال ۲۰۱۴ اعمال شده‌اند.
۵. گسترش همکاری‌های اقتصادی با ایالات متحده، به‌ویژه در حوزه‌های انرژی و صنعت.
امتیازهایی که اوکراین طبق پیشنهاد ترامپ دریافت می‌کند:
۱. «تضمین امنیتی نیرومند» از سوی گروهی ویژه از کشورهای اروپایی و احتمالاً کشورهایی غیراروپایی با دیدگاه مشابه. سند ارائه‌شده مشخص نمی‌کند که این عملیات حافظ صلح چگونه اجرا خواهد شد و هیچ اشاره‌ای به مشارکت ایالات متحده در آن نشده است.
۲. بازگرداندن بخش کوچکی از استان خارکیف که در اشغال روسیه است.
۳. عبور بدون مانع از رود دنیپر که در بخش‌هایی از جنوب اوکراین در امتداد خط مقدم قرار دارد.
۴. پرداخت غرامت و ارائه کمک برای بازسازی، گرچه سند مشخص نمی‌کند که این منابع مالی از کجا تأمین خواهد شد.
سایر عناصر طرح
● نیروگاه هسته‌ای زاپوریژیا — که بزرگ‌ترین تأسیسات از این نوع در اروپاست — به‌عنوان بخشی از خاک اوکراین شناخته خواهد شد، اما بهره‌برداری از آن در اختیار ایالات متحده خواهد بود و برق تولیدی آن به هر دو کشور اوکراین و روسیه عرضه خواهد شد.
● در این سند به توافق معدنی میان آمریکا و اوکراین اشاره شده است؛ توافقی که ترامپ اعلام کرده قرار است روز پنج‌شنبه امضا شود.
نکته جالب: این طرح پس از آن تدوین شد که استیو ویتکاف، نماینده ترامپ، هفته گذشته بیش از چهار ساعت با ولادیمیر پوتین دیدار کرد.
● به گزارش فایننشال تایمز، پس از ارائه این طرح، پوتین پیشنهاد داد که روسیه به‌عنوان بخشی از یک توافق احتمالی، تهاجم نظامی خود را در خطوط مقدم فعلی متوقف کند.
● این بزرگ‌ترین نشانه از سوی پوتین تاکنون است مبنی بر اینکه او آمادگی دستیابی به صلح را دارد، اما مقام‌های اروپایی همچنان با دیده تردید به این مسئله می‌نگرند.
گام بعدی: کاخ سفید روز سه‌شنبه اعلام کرد که ویتکاف قرار است در ادامه هفته برای چهارمین دیدار خود با پوتین به مسکو سفر کند.
● با این حال، انتظار می‌رود که هم ویتکاف و هم مارکو روبیو، وزیر امور خارجه، در نشست روز چهارشنبه در لندن که با حضور مقام‌هایی از آمریکا، اوکراین، فرانسه، آلمان و بریتانیا برگزار می‌شود، شرکت نکنند. این در حالی است که هر دو پیش‌تر قصد حضور در این نشست را داشتند.
● در عوض، انتظار می‌رود کیت کلاگ، نماینده اوکراین در آمریکا، ریاست هیئت آمریکایی را بر عهده بگیرد. طرح پیشنهادی ایالات متحده قرار است بخشی از موضوعات مورد بحث در این نشست باشد.
بین خطوط: یکی از مقام‌های آمریکایی دخیل در این مذاکرات گفت که روبیو و ویتکاف با همکاری یکدیگر «چارچوبی را تدوین کرده‌اند تا ما را به پایان جنگ نزدیک‌تر کند.»
● با این حال، این مقام اضافه کرد که طی ۲۴ ساعت گذشته نشانه‌هایی از سوی اوکراینی‌ها دریافت شده که نشان می‌دهد آن‌ها مایلند در نشست چهارشنبه در لندن به‌جای چارچوب پیشنهادی صلح ترامپ، درباره آتش‌بس ۳۰ روزه گفت‌وگو کنند.
● او افزود: «تصمیم بر این شد که وزیر [روبیو] به لندن سفر نکند. در عوض، هیئت آمریکایی به گفت‌وگو با همتایان بریتانیایی و اوکراینی خود ادامه خواهد داد.»
● روبیو در توییتی نوشت که گفت‌وگویی «سازنده» با همتای بریتانیایی خود داشته و مشتاق است «پس از پایان نشست‌های لندن، ادامه این گفت‌وگوها را دنبال کند.»
اظهار نظرها: کارولین لیویت، سخنگوی مطبوعاتی کاخ سفید، روز سه‌شنبه به خبرنگاران گفت: «مذاکرات ادامه دارد و امیدواریم که در مسیر درستی حرکت می‌کنیم.»