اوکراین اعلام کرد که از پیشنهاد دولت ترامپ برای یک آتش‌بس ۳۰ روزه با روسیه حمایت خواهد کرد. این خبر پس از ساعت‌ها مذاکره میان هیات‌های اوکراینی و آمریکایی در روز سه‌شنبه در عربستان منتشر شد. ایالات متحده نیز موافقت کرد وقفه در اشتراک‌گذاری اطلاعات را فوراً لغو کرده و کمک‌های نظامی به کی‌یف را ازسرگیرد.
این مذاکرات که در شهر ساحلی جده، عربستان سعودی، برگزار شد، نیروی تازه‌ای به مذاکرات آتش‌بس بخشید؛ مذاکراتی که پس از رویارویی علنی رؤسای‌جمهور اوکراین و ایالات متحده در کاخ سفید به بن‌بست رسیده بود.
دولت ترامپ پس از این دیدار تنش‌آلود در واشنگتن، تمامی کمک‌های نظامی و تبادل اطلاعات را به حالت تعلیق درآورده بود.
توافق آمریکا و اوکراین و صدور بیانیه مشترک تنها چند ساعت پس از آن صورت گرفت که مقامات روسیه اعلام کردند دهها پهپاد اوکراینی مسکو را هدف قرار داده‌اند؛ حمله‌ای که به گفته آن‌ها بزرگ‌ترین حمله به پایتخت روسیه از زمان آغاز جنگ بوده است. روسیه که نمایندگانی در این مذاکرات نداشت، بلافاصله به این تحولات واکنشی نشان نداد.
در این بیانیه، ایالات متحده و اوکراین اذعان کردند که شرایط هرگونه آتش‌بس باید به تأیید روسیه برسد.
در این بیانیه آمده است: «اوکراین آمادگی خود را برای پذیرش پیشنهاد ایالات متحده مبنی بر اجرای فوری یک آتش‌بس موقت ۳۰ روزه اعلام می‌کند، مشروط بر اینکه روسیه نیز چنین کند.» همچنین افزوده شد: «ایالات متحده به روسیه اعلام خواهد کرد که اقدام متقابل روسیه کلید دستیابی به صلح است.»
در پایان این نشست‌ها، مارکو روبیو، وزیر خارجه ایالات متحده، اظهار داشت که این توافق اکنون فشار را بر روسیه وارد می‌کند تا به جنگ پایان دهد.
او گفت: «ما این پیشنهاد را اکنون به روس‌ها ارائه خواهیم داد و امیدواریم که آن‌ها پاسخ مثبت دهند، که آن‌ها به صلح پاسخ مثبت دهند.» وی تأکید کرد: «اکنون توپ در زمین آن‌هاست.»
ایالات متحده مذاکرات خود را به‌طور جداگانه با روسیه و اوکراین دنبال کرده است. تاکنون هیچ نشانه‌ای از پذیرش یک آتش‌بس یک‌ماهه بدون قید و شرط از سوی روسیه مشاهده نشده است. همچنین، ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، نشان داده است که پیش از موافقت با هرگونه توقف جنگ، خواستار امتیازاتی — مانند کنار گذاشتن عضویت اوکراین در ناتو — خواهد شد. جنگی که در سال ۲۰۲۲ با تهاجم روسیه به اوکراین آغاز شد، تاکنون بیش از یک میلیون سرباز از هر دو طرف را کشته یا زخمی کرده است.
بیانیه مشترک روز سه‌شنبه همچنین اعلام کرد که ایالات متحده و اوکراین توافق کرده‌اند که «در سریع‌ترین زمان ممکن» توافقی برای توسعه منابع معدنی حیاتی اوکراین به سرانجام برسانند؛ توافقی که پس از تنش در کاخ سفید متوقف شده بود. این سرمایه‌گذاری مشترک با هدف «توسعه اقتصاد اوکراین و تضمین رفاه و امنیت بلندمدت این کشور» طراحی شده است.
این بیانیه همچنین افزود که ایالات متحده و اوکراین در مورد تلاش‌های بشردوستانه‌ای که در طول آتش‌بس انجام خواهد شد و همچنین تبادل اسیران جنگی گفتگو کرده‌اند.
در بیانیه آمده است: «نمایندگان هر دو کشور از شجاعت مردم اوکراین در دفاع از سرزمین خود تمجید کرده و توافق کردند که اکنون زمان آغاز فرآیندی برای دستیابی به صلحی پایدار است.»
هیئت نمایندگی ایالات متحده در جده به سرپرستی مارکو روبیو و مایکل والتز، مشاور امنیت ملی، با هیئتی از کی‌یف به رهبری آندری یرماک، رئیس دفتر رئیس‌جمهور اوکراین، آندری سیبیها، وزیر امور خارجه، و روستم عمروف، وزیر دفاع، دیدار کردند.
پیش از مذاکرات روز سه‌شنبه، اوکراین بر این موضع تأکید داشت که هرگونه آتش‌بس باید شامل تضمین‌های امنیتی باشد، اما در بیانیه منتشرشده در روز سه‌شنبه هیچ نشانه‌ای از ارائه چنین تضمین‌هایی پیش از اجرایی شدن آتش‌بس موقت دیده نمی‌شد.
با اینکه این توافق به جزئیات تضمین‌های امنیتی مورد درخواست اوکراین نپرداخته بود، مایکل والتز به خبرنگاران گفت که این موضوع بخشی از مذاکرات در جده بوده است.
والتز اظهار داشت: «ما همچنین درباره جزئیات اساسی نحوه پایان دائمی این جنگ و اینکه اوکراین چه نوع تضمین‌هایی برای امنیت و شکوفایی بلندمدت خود خواهد داشت، گفتگو کردیم.»
قطع دسترسی اوکراین به اطلاعات اطلاعاتی پیش‌تر موجب آسیب‌پذیری سربازان در میدان جنگ شده بود، به‌ویژه در منطقه کورسک در روسیه، جایی که نیروهای روسی به‌سرعت در حال بازپس‌گیری مناطقی بودند که اوکراین در تابستان گذشته تصرف کرده بود؛ موضوعی که فرماندهان اوکراینی در میدان نبرد تأیید کرده‌اند.
نشست تنش‌آلود کاخ سفید میان دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده، و ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین، به مشاجره و اهانت کشیده شد. در یک لحظه، ترامپ به زلنسکی گفت: «به‌اندازه کافی حرف زدی. تو پیروز نخواهی شد.» او در پایان این دیدار تلویزیونی و پرتنش افزود: «این یک برنامه تلویزیونی فوق‌العاده خواهد شد.»
پیامدهای این تنش از آن زمان تاکنون ادامه داشته و موجب شده است که متحدان اروپایی اوکراین تعهدات خود را برای حمایت از این کشور تقویت کنند. روز سه‌شنبه، روبیو تأکید کرد که اکنون زمان آن رسیده است که از نگرانی‌ها درباره چنین درگیری‌هایی عبور کنیم.
روبیو گفت: «آنچه اکنون در مسیر صحیح قرار گرفته، امیدوارانه، صلح است. این ماجرای فیلم Mean Girls نیست. این قسمت جدیدی از یک برنامه تلویزیونی نیست.»
در مقابل، آندری یرماک، مذاکره‌کننده ارشد اوکراینی، از ایالات متحده برای مذاکرات «سازنده» قدردانی کرد.
او در رسانه‌های اجتماعی نوشت: «صلح عادلانه برای ما از همه چیز مهم‌تر است. ما خواهان صلحی پایدار هستیم.»
منبع: نیویورک تایمز