بر اساس اظهارات سیاستمداران طرفدار کردها، بنیانگذار زندانی حزب کارگران کردستان (پ.ک.ک) که در ترکیه ممنوع اعلام شده است، به زودی خواستار پایان درگیری مسلحانه میان ترکیه و پ.ک.ک خواهد شد. به گفتهی سزایی تملی، از حزب طرفدار کردها، «حزب دموکراسی و برابری خلقها» (Dem)، این درخواست «خیلی زود» مطرح خواهد شد.
نمایندگان این حزب اخیراً عبدالله اوجالان را در زندان جزیره امرالی ملاقات کردهاند. پ.ک.ک که از سوی ترکیه، اتحادیه اروپا و ایالات متحده آمریکا به عنوان یک سازمان تروریستی شناخته میشود، از دهه ۱۹۸۰ تاکنون علیه دولت ترکیه مبارزه کرده است. مقر اصلی این گروه در کوههای قندیل عراق قرار دارد. آخرین تلاشهای صلح در سال ۲۰۱۵ شکست خورد.
درخواست برای آغاز روند صلح با ترکیه در ۱۵ فوریه
زمان دقیق این درخواست هنوز مشخص نیست، اما انتظار میرود که رهبر پیشین و زندانی پ.ک.ک در ۱۵ فوریه چنین درخواستی را مطرح کند. این تاریخ از اهمیت زیادی برخوردار است. همانطور که روزنامهنگار کرد، آمد دیچله، در مدیا نیوز نوشته است، در تاریخ ۱۵ فوریه ۱۹۹۹، عبدالله اوجالان طی یک عملیات اطلاعاتی از کنیا ربوده و به ترکیه منتقل شد.
از آن زمان تاکنون، اوجالان در زندان بوده و سالها در حبس انفرادی نگهداری شده است. همچنین مشخص نیست که آیا جناحهای مختلف پ.ک.ک از این درخواست پیروی خواهند کرد یا خیر. سزایی تملی نیز از گمانهزنی درباره اینکه آیا پ.ک.ک بلافاصله سلاحهای خود را زمین خواهد گذاشت، خودداری کرد.
موفقیت روند صلح تنها در صورت توقف درگیریها
در حزب دم، که از کردها حمایت میکند، خوشبینی محتاطانهای نسبت به این روند وجود دارد. لیلا ایمرت، رئیس مشترک نمایندگی حزب دم در آلمان، در گفتگو با رسانه آلمانی «فرانکفورتر روندشاو» گفت: «اوجالان خواهان حل این درگیری و برقراری صلح است. برای این کار، سلاحها باید زمین گذاشته شوند. با این حال، روند صلح به ترکیه نیز بستگی دارد که باید نقش خود را ایفا کند. به عنوان مثال، حملات به مواضع کردها در کوههای قندیل باید متوقف شود. در غیر این صورت، زمین گذاشتن سلاحها هیچ سودی برای کردها نخواهد داشت.»
ایمرت تأکید کرد که چنین درخواستی از سوی اوجالان اقدامی مهم و تاریخی خواهد بود: «باید دید که آیا دولت اقدامات لازم را انجام خواهد داد. اوجالان میتواند این روند را در آزادی به سرانجام برساند. خواهیم دید که آیا دولت، حزب عدالت و توسعه (AKP) و حزب حرکت ملیگرا (MHP) واقعاً قصد حل مسئله کردها را دارند یا خیر.»
رهبران پ.ک.ک خواستار آزادی اوجالان از سوی ترکیه هستند
با این حال، تردیدهایی درباره امکان زمین گذاشتن سلاحها توسط پ.ک.ک در شرایطی که اوجالان همچنان در زندان است، وجود دارد. مراد کاراییلان، فرمانده ارشد پ.ک.ک، در مصاحبهای گفت: «به همین دلیل، رفقای ما، جنگجویان این جنبش، قانع نخواهند شد که سلاحهای خود را زمین بگذارند تا زمانی که رهبر آپو (اوجالان) آزاد نشده باشد.»
او افزود که تنها برداشتن حبس انفرادی از اوجالان کافی نیست: «بیشک، یک اعلامیه نمادین در آغاز ارزشمند و بسیار مهم است.» اما پس از آن، باید گامهای عملی برداشته شود.
کاراییلان تنها کسی نیست که چنین مطالبهای دارد. پیشتر، بیش از ۱۰۰۰ وکیل و دهها برنده جایزه نوبل نیز خواستار آزادی اوجالان شده بودند.
حزب حرکت ملیگرا (MHP)، امیدها را به روند صلح زنده کرد
حزب حرکت ملیگرا (MHP)، شریک ائتلافی رجب طیب اردوغان، رئیسجمهور ترکیه، امیدها را برای آغاز یک روند صلح جدید زنده کرده است. دولت باغچلی، رهبر این حزب، پیشنهاد آزادی مشروط اوجالان را در ازای زمین گذاشتن سلاحها مطرح کرده است.
اردوغان برای اصلاح قانون اساسی به حمایت کردها نیاز دارد
ناظران معتقدند که این تحولات دلایل داخلی و خارجی دارد. دولت اردوغان برای پیشبرد اصلاح قانون اساسی و امکان نامزدی مجدد وی در انتخابات آینده، به حمایت کردها نیاز دارد. در همین حال، تحولات مربوط به جنگ غزه باعث ایجاد خلأ قدرتی در منطقه شده است که هم دولت ترکیه و هم کردها میتوانند از آن بهرهبرداری کنند. حل این درگیری میتواند برای هر دو طرف سودمند باشد.