لبنان روز شنبه دولت جدیدی تشکیل داد. این اقدام پس از مداخله مستقیم غیرمعمول ایالات متحده انجام شد؛ مداخلهای که هدف آن نزدیکتر کردن دسترسی لبنان به منابع مالی برای بازسازی پس از جنگ ویرانگر بین اسرائیل و حزبالله بود.
نخستوزیر جدید، نواف سلام، در کاخ ریاستجمهوری به خبرنگاران گفت که کابینه ۲۴ نفره او اولویتهایی مانند اصلاحات مالی، بازسازی و اجرای قطعنامه سازمان ملل را در دستور کار قرار میدهد. قطعنامه ۱۷۰۱ شورای امنیت به عنوان سنگ بنای ثبات در مرز لبنان با اسرائیل دیده میشود.
تشکیل دولت پس از بیش از سه هفته مذاکره با احزاب سیاسی رقیب در لبنان به نتیجه رسید. پستهای دولتی در این کشور بر اساس فرقهها تقسیم میشوند و کشاکش بر سر تعیین وزیران شیعه، کار تکمیل کابینه را چندین روز در بنبست قرار داده بود. وزیران شیعه معمولا از سوی حزبالله مورد حمایت ایران و متحد آن امل، معرفی میشوند.
اما واشنگتن در برابر نفوذ حزبالله در دولت جدید مقاومت کرد.
مورگان اورتگاس، معاون نماینده ویژه ایالات متحده در خاورمیانه، روز جمعه گفت که ایالات متحده مشارکت حزبالله در کابینه جدید را یک “خط قرمز” میداند و از اسرائیل به دلیل وارد کردن ضربات سنگین به این گروه تشکر کرد. اظهارات جنجالی اورتگاس، اعتراضاتی در لبنان برانگیخت.
در نهایت، گروه امل که که توسط نبیه بری، رئیس مجلس لبنان، رهبری میشود و متحد حزبالله است اجازه داده شد چهار عضو از کابینه جدید را معرفی کند. «یاسین جابر»، وزیر دارایی، «یوسف رجی»، وزیر خارجه و «احمد الحجار»، وزیر کشور دولت جدید لبنان هستند. با معرفی این چهار وزیر، حزبالله دیگر قدرت وتوی خود را از دست داد.
سفارت ایالات متحده در لبنان از تشکیل کابینه استقبال کرد و گفت امیدوار است این دولت بتواند نهادهای دولتی لبنان را بازسازی کند و اصلاحات لازم را اجرا نماید.
حزب نیروهای لبنانی مسیحی، که به شدت با حزبالله مخالف است و بیش از پنج سال است که بخشی از کابینه نبوده، چهار وزیر از جمله وزیر امور خارجه یوسف راجی و وزیر انرژی جوزف صدی را انتخاب کرد.
سلام گفت امیدوار است کابینه با تنوع سیاسی بتواند “به طور هماهنگ کار کند”.
او افزود: “این دولت سعی خواهد کرد اعتماد بین شهروندان و دولت، بین لبنان و محیط عربی آن، و بین لبنان و جامعه بینالمللی را بازگرداند.”
لبنان در پنج سال گذشته از یک فروپاشی مالی که بخشهای زیادی از مردم را فقیر کرد، یک انفجار مهیب در بندر بیروت و یک جنگ بیش از یک ساله بین اسرائیل و حزبالله که بخشهایی از کشور را ویران کرد، به شدت آسیب دیده است.
تشکیل کابینه به عنوان گامی اساسی برای انجام اصلاحاتی تلقی میشود که میتواند راه را به روی یک برنامه مالی زیر نظر صندوق بینالمللی پول و دسترسی به حمایت کشورهای کلیدی خلیجفارس برای کمک به بازسازی لبنان باز کند.
سازمان ملل متحد در واکنش بع تشکیل دولت جدید در لبنان اعلام کرد، تشکیل دولت “فصلی جدید و روشنتر برای لبنان را نوید میدهد” و ابراز امیدواری کرد که با کابینه جدید بر روی اصلاحات و اجرای قطعنامه ۱۷۰۱ شورای امنیت سازمان ملل همکاری کند.
قطعنامه ۱۷۰۱ خلع سلاح گروههای مسلح در لبنان — که اشاره به حزبالله دارد — را خواستار شده است. سلام روز شنبه گفت که کابینه جدید اولویت خود را اجرای این قطعنامه و همچنین توافق آتشبسی که به جنگ سال گذشته بین حزبالله و اسرائیل پایان داد، قرار خواهد داد.
طبق توافق میان حزبالله و اسرائیل، نیروهای اسرائیلی باید جنوب لبنان را ترک کنند، حزبالله نیزباید نیروها و تسلیحات خود را خارج کند و ارتش لبنان باید تا ۱۸ فوریه در منطقه مستقر شود.
کابینه جدید لبنان اکنون موظف است یک بیانیه سیاستی — یک طرح کلی از رویکرد و اولویتهای آینده دولت — تهیه کند و سپس برای کسب اختیارات کامل از پارلمان لبنان رای اعتماد بگیرد.
ژوزف عون، رئیسجمهور لبنان، که از حمایت ایالات متحده به عنوان فرمانده ارتش برخوردار بود، در ۹ ژانویه به عنوان رئیسجمهور انتخاب شد و چند روز بعد نواف سلام را برای تشکیل دولت جدید نامزد کرد. سلام پیش از این رئیس دیوان بینالمللی دادگستری بود.
پس از ضربات سنگین اسرائیل به حزبالله، برکناری بشار اسد، متحد سوری حزبالله در دسامبر و انتخاب عون در ماه گذشته، نامزدی نواف سلام آخرین نشانه از تغییر چشمگیر در توازن قدرت در لبنان بود.
برخی اظهارنظرها در شبکههای اجتماعی:
* دیما صادق خبرنگار لبنانی:
با حضور ۵ وزیر تکنوکرات و مستقل شیعه، انحصار وزرای شیعه در حزبالله و جنبش امل، معروف به دوگانه شیعه شکسته شد.
* نیکول حجل خبرنگار لبنانی:
وزارت فرهنگ از محمد مرتضی حزب الله به غسان سلامه نویسنده بزرگ لبنانی رسید. به گذشته بر نمیگردیم.
* ندیم کوتیچ خبرنگار لبنانی:
گویا دیدار فرستاده آمریکایی کار خودش را کرد و دولت معرفی شد.
* زیاد ایتانی سیاستمدار لبنانی:
تبریک به دولت جدید طارق متری، غسان سلامه و دیگر وزرا
اولین آنها نواف سلام است، امیدی واقعی برای لبنانیها.
دولتی تشکیل داد که به مردم احترام میگذارد و کشور را خواهد ساخت.