خبرگزاری رویترز / واشنگتن
سهشنبه ۴ فوریه ۲۰۲۵
به گفته یک مقام آمریکایی، دونالد ترامپ، رئیسجمهور ایالات متحده، انتظار میرود روز سهشنبه یک یادداشت ریاستجمهوری را امضا کند تا کمپین «فشار حداکثری» خود بر ایران را احیا کند. هدف این اقدام، جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هستهای و رساندن صادرات نفت این کشور به صفر است.
این اقدام، سیاست سختگیرانهای را که ترامپ، در دوره اول ریاستجمهوری خود در قبال ایران اعمال کرده بود، بازمیگرداند. ترامپ، جو بایدن، رئیسجمهور دموکرات پیشین را به تضعیف عزم آمریکا در برابر ایران متهم کرده است.
این رویکرد سختگیرانه در حالی اتخاذ شده است که ترامپ برای دیدار با بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل که به واشنگتن سفر کرده است، آماده میشود.
یک مقام آمریکایی به رویترز گفت که دستور ترامپ، وزیر خزانهداری ایالات متحده را ملزم میکند تا «فشار اقتصادی حداکثری» را بر ایران اعمال کند، که شامل تحریمها و سازوکارهای اجرایی علیه ناقضان تحریمهای موجود است.
این مقام افزود که بهعنوان بخشی از تلاش برای اعمال فشار حداکثری، دولت ترامپ کارزاری را اجرا خواهد کرد که «هدف آن رساندن صادرات نفت ایران به صفر» است.
برآوردهای اداره اطلاعات انرژی ایالات متحده نشان میدهد که صادرات نفت ایران در سال ۲۰۲۳ به ۵۳ میلیارد دلار و در سال قبل از آن به ۵۴ میلیارد دلار رسیده است. همچنین، طبق دادههای اوپک، تولید نفت ایران در سال ۲۰۲۴ به بالاترین سطح خود از سال ۲۰۱۸ رسیده است.
نمایندگی ایران در سازمان ملل متحد در نیویورک بلافاصله به درخواست برای اظهار نظر پاسخ نداد.
این مقام آمریکایی گفت که سفیر ایالات متحده در سازمان ملل با متحدان کلیدی همکاری خواهد کرد تا «فرایند بازگرداندن کامل تحریمها و محدودیتهای بینالمللی علیه ایران» را تکمیل کند.
کمپین فشار حداکثری ترامپ در دوره اول ریاستجمهوری او با هدف اعمال تحریمهای شدید برای خفه کردن اقتصاد ایران و وادار کردن این کشور به مذاکره برای توافقی بود که برنامههای هستهای و موشکیاش را محدود کند.
دولت بایدن تحریمهایی را که ترامپ وضع کرده بود، بهطور اساسی لغو نکرد، اما بحثهایی در مورد میزان جدیت در اجرای این تحریمها وجود دارد.
بریتانیا، فرانسه و آلمان در ماه دسامبر به شورای امنیت سازمان ملل اعلام کردند که آمادهاند - در صورت لزوم - مکانیسم موسوم به «بازگردانی فوری» (Snapback) تمام تحریمهای بینالمللی علیه ایران را فعال کنند تا مانع از دستیابی این کشور به سلاح هستهای شوند.
کشورهای یادشده امکان «اسنببک» را در تاریخ ۱۸ اکتبر سال آینده، زمانی که یک قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل متحد که در سال ۲۰۱۵ تصویب شده بود، منقضی شود، از دست خواهند داد. این قطعنامه، توافق ایران با بریتانیا، آلمان، فرانسه، ایالات متحده، روسیه و چین را به رسمیت میشناسد که در ازای اعمال محدودیتهایی بر برنامه هستهای ایران، تحریمها علیه تهران را لغو کرده بود.
امیر سعید ایروانی، سفیر ایران در سازمان ملل متحد، گفته است که فعالسازی مکانیسم ماشه یا بازگردانی فوری تحریمها علیه تهران «غیرقانونی و غیرسازنده» خواهد بود.
دیپلماتهای اروپایی و ایرانی در ماههای نوامبر و ژانویه دیدار کردند تا درباره امکان کاهش تنشهای منطقهای، از جمله در مورد برنامه هستهای ایران، پیش از بازگشت احتمالی ترامپ به قدرت گفتوگو کنند.
ماه گذشته در مجمع جهانی اقتصاد در داووس، رافائل گروسی، رئیس آژانس بینالمللی انرژی اتمی، گفت که ایران «پای خود را روی پدال گاز گذاشته است» تا غنیسازی اورانیوم به سطح نزدیک به درجه تسلیحاتی است. ایران هرگونه قصد برای تولید سلاح هستهای را رد کرده است.