پیش‌نویس نهایی توافق آتش‌بس غزه آماده شد
خلاصه:
● «پیشرفت چشمگیر» پس از نیمه‌شب حاصل شد
● فرستاده ترامپ، ویتکاف، در مذاکرات حضور داشت
● مراسم تحلیف ترامپ به‌عنوان ضرب‌الاجل عملی در منطقه تلقی می‌شود
● «۲۴ ساعت آینده برای دستیابی به توافق حیاتی خواهد بود»
یک مقام آگاه از مذاکرات دوجه اعلام کرد که میانجی‌ها روز دوشنبه پیش‌نویس نهایی توافقی را برای پایان دادن به جنگ غزه به اسرائیل و حماس ارائه دادند.
این مقام گفت که متن مربوط به آتش‌بس و آزادی گروگان‌ها توسط قطر به هر دو طرف در مذاکرات دوحه ارائه شد. این مذاکرات با حضور رؤسای موساد و شین‌بت (سازمان‌های اطلاعاتی اسرائیل) و نخست‌وزیر قطر برگزار شد.
این مقام افزود که استیو ویتکاف، که هفته آینده با بازگشت ترامپ به ریاست‌جمهوری آمریکا به‌عنوان فرستاده ایالات متحده در منطقه منصوب خواهد شد، در این مذاکرات حضور داشت. یک منبع آمریکایی نیز تأیید کرد که فرستاده دولت بایدن، برت مک‌گورک، نیز در این نشست حضور داشت.
این مقام اظهار داشت: «۲۴ ساعت آینده برای دستیابی به این توافق بسیار حیاتی خواهد بود» و پیش‌نویس ارائه‌شده را نتیجه پیشرفتی دانست که در ساعات اولیه صبح دوشنبه حاصل شد.
رادیو «کان» اسرائیل به نقل از یک مقام اسرائیلی گزارش داد که هیأت‌های اسرائیل و حماس در قطر پیش‌نویس توافق را دریافت کرده‌اند و هیأت اسرائیلی نیز رهبران این کشور را در جریان قرار داده است. اسرائیل، حماس و وزارت امور خارجه قطر به درخواست‌ها برای تأیید یا اظهار نظر پاسخ نداده‌اند.
مقام‌های هر دو طرف، اگرچه مستقیماً تأیید نکردند که پیش‌نویس نهایی حاصل شده است، اما از پیشرفت در مذاکرات سخن گفتند.
یک مقام ارشد اسرائیلی گفت اگر حماس به این پیشنهاد پاسخ دهد، ممکن است توافق طی چند روز نهایی شود. یک مقام فلسطینی نزدیک به مذاکرات نیز اظهار داشت که اطلاعات دریافتی از دوحه «بسیار امیدوارکننده» است و افزود: «شکاف‌ها در حال کاهش است و اگر همه چیز به خوبی پیش برود، فشار زیادی برای دستیابی به توافق وجود دارد.»
ایالات متحده، قطر و مصر بیش از یک سال است که برای پایان دادن به جنگ غزه تلاش می‌کنند، اما تاکنون بی‌نتیجه بوده است.
بهایی سنگین
هر دو طرف ماه‌هاست که با اصل توقف درگیری‌ها در ازای آزادی گروگان‌های نگهداری‌شده توسط حماس و بازداشت‌شدگان فلسطینی در اسرائیل موافقت کرده‌اند. با این حال، حماس همواره تأکید داشته است که این توافق باید به پایان دائمی جنگ و خروج اسرائیل از غزه منجر شود، در حالی که اسرائیل اعلام کرده تا زمانی که حماس از بین نرود، جنگ را پایان نخواهد داد.
مراسم تحلیف ترامپ در ۲۰ ژانویه اکنون در منطقه به‌عنوان یک ضرب‌الاجل عملی در نظر گرفته می‌شود. رئیس‌جمهور منتخب اعلام کرده است که اگر گروگان‌های نگهداری‌شده توسط حماس پیش از به‌دست گرفتن قدرت آزاد نشوند، «بهایی سنگین پرداخت خواهد شد»، در حالی که رئیس‌جمهور در حال خروج، بایدن، نیز به‌شدت برای دستیابی به توافق پیش از ترک قدرت تلاش کرده است.
این مقام گفت مذاکرات تا ساعات اولیه صبح دوشنبه ادامه داشت. در این مذاکرات، ویتکاف بر هیأت اسرائیلی در دوحه فشار وارد کرد و شیخ محمد بن عبدالرحمن آل ثانی، نخست‌وزیر قطر، بر مقامات حماس فشار آورد تا توافق نهایی شود.
به گفته این مقام، حسن محمود رشاد، رئیس سازمان اطلاعات عمومی مصر، نیز به‌عنوان بخشی از مذاکرات در پایتخت قطر حضور داشت.
فرستاده ترامپ، ویتکاف، از اواخر نوامبر چندین بار به قطر و اسرائیل سفر کرده است. او روز جمعه در دوحه بود و روز شنبه برای دیدار با نخست‌وزیر بنیامین نتانیاهو به اسرائیل رفت و سپس به دوحه بازگشت.
کاخ سفید اعلام کرد که بایدن روز یکشنبه طی تماس تلفنی با نتانیاهو بر «لزوم فوری برقراری آتش‌بس در غزه و بازگرداندن گروگان‌ها همراه با افزایش کمک‌های بشردوستانه که با توقف درگیری‌ها بر اساس توافق ممکن می‌شود» تأکید کرد.
اسرائیل حمله خود به غزه را پس از آن آغاز کرد که نیروهای حماس در اکتبر ۲۰۲۳ با عبور از مرزهای اسرائیل، ۱۲۰۰ نفر را کشتند و بیش از ۲۵۰ نفر را گروگان گرفتند؛ طبق آمار اسرائیل.
از آن زمان تاکنون، بنا بر اعلام مقامات بهداشتی فلسطین، بیش از ۴۶ هزار نفر در غزه کشته شده‌اند و بخش زیادی از این منطقه نابود شده و بیشتر جمعیت آن آواره شده‌اند.
بتسالل اسموتریچ، وزیر دارایی اسرائیل و یک ملی‌گرای تندرو که با تلاش‌های قبلی برای دستیابی به توافق مخالفت کرده بود، پیشنهادهای اخیر را «تسلیم» و «فاجعه‌ای برای امنیت ملی اسرائیل» توصیف کرد.
هم‌زمان با مداکرات دوحه، خونریزی در غزه روز دوشنبه ادامه یافت و به گفته امدادگران، حملات هوایی اسرائیل دست‌کم ۲۱ نفر را کشت که شامل پنج نفری بود که در حمله به مدرسه‌ای در شهر غزه کشته شدند؛ مدرسه‌ای که پناهگاه خانواده‌های آواره بود.
در چند ماه گذشته، نبردها به‌ویژه در مرز شمالی غزه شدیدتر شده است. اسرائیل می‌گوید هدفش جلوگیری از تجدید قوا توسط حماس است، در حالی که فلسطینی‌ها اسرائیل را متهم می‌کنند که به دنبال تخلیه دائمی منطقه حائل است.
ابو عبیده، سخنگوی شاخه نظامی حماس، اعلام کرد که نیروهای این گروه در منطقه به نیروهای اسرائیلی حمله کردند و در ۷۲ ساعت گذشته دست‌کم ۱۰ سرباز را کشتند و ده‌ها نفر دیگر را زخمی کردند. اسرائیل روز شنبه تأیید کرد که چهار سرباز کشته شده‌اند.
خبرگزاری رویترز / دوشنبه ۱۳ ژانویه ۲۰۲۵