در پی حمله بقایای مسلح رژیم سرنگونشده اسد به نیروهای امنیتی در شهر ساحلی طرطوس در روز چهارشنبه ۲۵ دسامبر که منجر به کشته شدن ۱۴ پلیس شد، مقامات جدید سوریه روز پنجشنبه سرکوب امنیتی گستردهای را آغاز کردند و اعلام کردند که بقایای دولت برکنار شده بشار اسد را که متهم به انجام این حمله هستند، تعقیب خواهند کرد. این خبر را رسانههای دولتی گزارش دادند.
به گزارش خبرگزاری رویترز از دمشق، خشونت در استان طرطوس، بخشی از منطقه ساحلی که بسیاری از اعضای فرقه علوی بشار اسد در آن زندگی میکنند، جدیترین چالش برای مقامات جدیدی است که در تاریخ ۸ دسامبر اسد را از قدرت برکنار کردند.
خبرگزاری رسمی دولتی سانا روز پنجشنبه گزارش داد، نیروهای امنیتی دولت جدید عملیاتی را آغاز کردند تا “امنیت، ثبات و صلح مدنی را کنترل کنند و بقایای شبهنظامیان اسد را در جنگلها و تپههای مناطق روستایی طرطوس تعقیب کنند”.
پیروان اقلیت فرقه علوی، که شاخهای از اسلام شیعه هستند، در دوران حکومت اسد نفوذ زیادی داشتند و بخش عالب نیروهای امنیتی و سرکوبگر رژیم اسد بودند که او برای مقابله با مخالفانش طی جنگ داخلی ۱۳ ساله و سرکوب اعتراضات در دهههای طولانی حکومت پلیسی خونین خود بهکار گرفت.
روز گذشته گروهی از وابستگان فرقه علوی با تجمع در مقابل ساختمان استانداری در شهر طرطوس شعار “یا علی!” سر دادند. تصاویر این تجمع روز چهارشنبه در رسانههای اجتماعی منتشر شد.
این شعار اشارهای به علی بن ابیطالب، پسرعموی پیامبر اسلام است که مورد احترام همه مسلمانان است، اما نزد علویها و شیعیان، که معتقدند علی و فرزندانش باید رهبری جامعه اسلامی را بر عهده میداشتند، جایگاه ویژهای دارد.
هیئت تحریر الشام، که رهبری کارزار شورشیان برای سرنگونی اسد را بر عهده داشت، بارها قول داده است که از اقلیتهای مذهبی حمایت کند. این اقلیتها نگرانند که حاکمان جدید بخواهند شکل محافظهکارانهای از حکومت اسلامی را اعمال کنند.
خبرگزاری سانا گزارش داد که محمد عثمان، استاندار جدید منطقه ساحلی لاذقیه که همجوار طرطوس است، با شیوخ علوی دیدار کرده است تا “انسجام اجتماعی و صلح مدنی در سواحل سوریه را تقویت کند”.
وزارت دفاع حکومت جدید سوریه همچنین از ضربالاجل چهار روزه برای تسلیم نیروهای وفادار به بشار اسد و خلع سلاح آنها خبر داد. این وزارتخانه با اشاره به حمله نیروهای وفادار حکومت اسد به ماموران پلیس در طرطوس، بر تعیین مهلت چهار روزه به منظور تسلیم و خلع سلاح این افراد تاکید کرد.
اعتراضات در حمص
همزمان وزارت اطلاعرسانی سوریه نیز اعلام کرد که “انتشار یا توزیع هرگونه محتوای رسانهای یا خبری با لحن فرقهای که هدف آن ایجاد تفرقه میان سوریها باشد” ممنوع است.
جنگ داخلی سوریه که تقریبا بلافاصله پس از سرکوب اعتراضات ۲۰۱۱ شروع شد ابعاد فرقهای پیدا کرده بود، زیرا اسد با کمک شبهنظامیان شیعه از سراسر خاورمیانه که توسط متحدش ایران بسیج شده بودند، به مقابله با شورشیان پرداخت.
دیروز همچنین شهر حمص شاهد ناآرامی گروهی از اعضای فرقه علوی بود. رسانههای دولتی گزارش دادند که پلیس به دنبال ناآرامیهای مرتبط با تظاهراتی که ساکنان آن را به اعضای جوامع مذهبی علوی و شیعه نسبت دادهاند، چهارشنبه شب مقررات منع آمدوشد شبانه اعمال کرد.
تصاویری که روز چهارشنبه در رسانههای اجتماعی از حمص منتشر شد، جمعیتی را نشان میداد که پراکنده شده و برخی از آنها در حال دویدن بودند، در حالی که صدای تیراندازی به گوش میرسید. مشخص نبود چه کسی تیراندازی کرده است.
برخی منابع غیررسمی، ناآرامیهای دیروز در مناطق غربی سوریه را به تحریکات خارجی، از جمله حکومت جمهوری اسلامی در ایران نسبت میدهند. روز یکشنبه، علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی از جوانان سوری خواست “با عزمی راسخ در برابر کسانی که این ناامنی را طراحی و ایجاد کردهاند، بایستند”. منظور او از «ناامنی» سرنگونی رژیم خونریز اسد است.
خامنهای پیشبینی کرد که “یک گروه قوی و شرافتمند نیز در سوریه ظهور خواهد کرد، زیرا امروز جوانان سوری چیزی برای از دست دادن ندارند”، و کشور را ناامن توصیف کرد!
اسعد حسن الشبانی، وزیر امور خارجه جدید سوریه، روز سهشنبه در پستی در رسانههای اجتماعی اعلام کرد که ایران باید به اراده مردم سوریه و حاکمیت و امنیت این کشور احترام بگذارد.
او گفت: “ما به آنها درباره گسترش هرجومرج در سوریه هشدار میدهیم و آنها را مسئول پیامدهای اظهارات اخیرشان میدانیم.”
لبنان روز پنجشنبه در نخستین پیام رسمی خود به دولت جدید دمشق اعلام کرد که مشتاق برقراری بهترین روابط همسایگی با سوریه است.
حزبالله لبنان، که از حمایت ایران برخوردار است، نقش مهمی در حفظ اسد در جریان جنگ داخلی داشت، اما طی یک سال گذشته جنگجویان خود را به لبنان بازگرداند تا در جنگی شدید با اسرائیل شرکت کند. این جابهجایی نیروها خطوط دفاعی دولت سوریه را تضعیف کرد.