دونالد ترامپ، رئیسجمهور منتخب ایالات متحده، روز دوشنبه ۱۶ دسامبر ۲۹۰۲۴ در اولین اظهارنظر خود درباره تحولات سوریه، گفت، ترکیه «کلید» آینده سوریه را در دست دارد.
ترامپ در یک کنفرانس خبری در محل اقامت خود در پالم بیچ، فلوریدا، گفت: «در سوریه یکی از طرفها کاملاْ حذف شده است، اما هیچکس نمیداند طرف دیگر چه کسی است. اما من میدانم. میدانید کیست؟ ترکیه.»
تراکپ اضافه کرد: «او (اردوغان) آدم بسیار باهوشی است. هزاران سال بود که آنجا را میخواستند و الان او آنجا را به دست آورد. آن آدمهایی که آنجا را تصرف کردند تحت کنترل ترکیه هستند و این اشکالی ندارد. این هم روش دیگری برای مبارزه است. اما من فکر میکنم که نمیخواهم سربازان ما آنجا کشته شوند.»
رئیس جمهور منتخب آمریکا گفت: «در حال حاضر، در سوریه مسائل زیادی وجود دارد که، میدانید، هنوز مشخص نیست ... فکر میکنم ترکیه کلید سوریه را در اختیار خواهد داشت.»
ترکیه از زمان آغاز اعتراضات موسوم به بهار عربی در سال ۲۰۱۱ در سوریه، که با سرکوب بیرحمانه رژیم اسد به جنگ داخلی تبدیل شد، از گروههای مخالف سوری حمایت کرده است. رژیم اسد نیز توسط ایران و روسیه پشتیبانی میشد.
از زمان برکناری اسد، واشنگتن و آنکارا مذاکراتی درباره جلوگیری از بازگشت مجدد شبهنظامیان داعش در سوریه داشتهاند. ایالات متحده حدود ۹۰۰ سرباز در شرق سوریه مستقر کرده است تا مانع بازگشت این شبهنظامیان شود.
وقتی از ترامپ پرسیده شد که قصد دارد با این نیروها چه کند، پاسخ دقیقی نداد و به جای آن بر قدرت ارتش ترکیه و رابطه خود با رئیسجمهور ترکیه، رجب طیب اردوغان، تأکید کرد.
ترامپ گفت: «اردوغان کسی است که من با او خیلی خوب کنار آمدم ... او یک ارتش بسیار قوی و قدرتمند ساخته است.»
وی ظاهراً با اشاره به گذشته عثمانی ترکیه که شامل کنترل قلمرو کنونی سوریه امروزی نیز بود، اضافه کرد: «آنها هزاران سال این را میخواستند، و او به آن دست یافت. افرادی که وارد آنجا شدند تحت کنترل ترکیه هستند، و این اشکالی ندارد.»
از دونالد ترامپ درباره ایران و احتمال حمله به ایران نیز سئوال شد. خبرنگار پرسید: «آیا حملات پیشگیرانه به تاسیسات هستهای ایران انجام خواهید داد؟»
ترامپ پاسخ داد: «نمیتوانم در این مورد به شما بگویم، آیا این یک سوال جدی است؟ چگونه میتوانم به چنین سوالی پاسخ دهم؟ آیا باید به سوال در مورد حملات پیشگیرانه پاسخ مثبت بدهم؟ چرا این را به شما بگویم؟»
گروههای مسلح مخالف رژیم سوریه پس از انجام حملات برقآسایی که به آزادسازی شهرها و گشودن زندانها منجر شد با ورود به دمشق، پایتخت این کشور، به حکومت استبدادی خاندان اسد پس از بیش از پنج دهه پایان دادند.
این گروهها تحت فرماندهی «اداره عملیات نظامی» در سوریه به رهبری احمد الشرع در بیانیهای که سحرگاه یکشنبه ۸ دسامبر از طریق تلویزیون رسمی سوریه پخش شد، خبر سقوط رژیم اسد و آزادی دمشق را اعلام کردند.
ساعاتی پیش از اعلام این بیانیه تلویزیونی، بشار اسد، رئيس جمهوری مخلوع سوریه از کشورش گریخته و در روسیه پناهنده شد.
وزیر خارجه ترکیه: در عالیترین سطوح با عربستان هماهنگی میکنیم
وزیر خارجه ترکیه، هاکان فیدان دوشنبه ۲۶ آذر طی اظهاراتی به «العربیه»، گفت که کشورش از هماهنگی در عالیترین سطوح با سعودی درباره شتاب فزاینده تحولات در سوریه برخوردار است.
فیدان در ارزیابی خود از سطح هماهنگی آنکارا با ریاض، آن را در بالاترین سطوح توصیف کرد.
او در ادامه اظهارات خود گفت: «درباره سوریه در بالاترین سطوح با سعودی هماهنگی داریم».
وی همچنین افزود: «ما با مقامات سعودی با وضوح، شفافیت و نیتهای صادقانه در سطوح وزارت خارجه و نهادهای امنیتی درباره سوریه گفتوگو میکنیم، و ما مرحله را با حساسیت کامل مدیریت کرده و پیش میبریم».