دادگاه کیفری بینالمللی احکام بازداشت برای بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، یوآو گالانت، وزیر دفاع پیشین این کشور، و محمد ضیف، رهبر حماس، به اتهام جنایات جنگی مرتبط با جنگ غزه صادر کرده است.
این احکام، نتانیاهو و گالانت را در صورت سفر به خارج از کشور در معرض خطر بازداشت قرار میدهد. گزارشهایی تاییدنشده وجود دارد مبنی بر اینکه محمد ضیف ممکن است توسط اسرائیل کشته شده باشد.
دادستان ارشد دادگاه، کریم خان، در ماه مه درخواست این احکام بازداشت را داده بود و گفته بود دلایل معقولی وجود دارد که نشان میدهد نتانیاهو و گالانت مسئولیت کیفری برای ایجاد گرسنگی گسترده در غزه که جنایت جنگی و جنایت علیه بشریت محسوب میشود، بر عهده دارند.
روز پنجشنبه، دادگاه اعلام کرد دلایل معقولی برای اعتقاد به اینکه ضیف مسئول جنایات علیه بشریت و جنایات جنگی شامل قتل، شکنجه، تجاوز جنسی و گروگانگیری است، وجود دارد.
ایالات متحده پیشتر احکام جنایات جنگی دادگاه لاهه علیه ولادیمیر پوتین و دیگر مقامات روسی به دلیل جنایات انجامشده در اوکراین را تایید کرده بود اما تعقیب نتانیاهو و گالانت توسط این دادگاه را محکوم کرده است. این موضعگیری متناقض، دولت بایدن را در برابر اتهاماتی از سوی بسیاری از اعضای سازمان ملل، بهویژه کشورهای جنوب جهانی، مبنی بر داشتن استانداردهای دوگانه قرار داده است.
هیات سهقاضی در تصمیم متفقالقول خود برای صدور احکام بازداشت نتانیاهو و گالانت نوشت: «دادگاه کیفری لاهه بر این نظر است که دلایل معقولی وجود دارد که باور شود این دو فرد به طور عمدی و آگاهانه جمعیت غیرنظامی در غزه را از دسترسی به اقلام ضروری برای بقا، شامل غذا، آب، دارو، و تجهیزات پزشکی، سوخت و برق محروم کردهاند.»
اسرائیل صلاحیت دادگاه را که مقر آن در لاهه است رد کرده و اتهامات جنایات جنگی در غزه را انکار کرده است. دادگاه روز پنجشنبه اعلام کرد پذیرش صلاحیت دادگاه توسط اسرائیل الزامی نیست.
وزارت خارجه اسرائیل در ماه سپتامبر اعلام کرده بود که دو لایحه حقوقی به دادگاه ارائه داده و به چالش کشیده است که چرا دادگاه به اسرائیل فرصت بررسی مستقل اتهامات را پیش از درخواست احکام بازداشت نداده است.
برخی از کشورهای عضو پیشتر احکام دادگاه را نادیده گرفتهاند، اما با این حال نتانیاهو و گالانت در صورت سفر به هر کشوری که اساسنامه رم ۱۹۹۸ را امضا کرده باشد، با خطر بازداشت مواجه خواهند بود.
خان درخواست صدور احکام بازداشت برای سه رهبر حماس را داده بود که دو نفر از آنان از آن زمان کشته شدهاند. این درخواست به دلیل جنایات جنگی مرتبط با حمله حماس در ۷ اکتبر به اسرائیل بود که در آن جنگجویان بیش از ۱۲۰۰ اسرائیلی را که عمدتاً غیرنظامی بودند کشتند و ۲۵۰ نفر را ربودند.
اسرائیل اعلام کرده که ضیف را نیز در یک حمله هوایی کشته است، اما حماس این موضوع را نه تایید و نه تکذیب کرده است.
احکام بازداشت ممکن است فشارهای خارجی بر دولت نتانیاهو را افزایش دهد، زیرا ایالات متحده به دنبال میانجیگری برای برقراری آتشبس میان اسرائیل و حماس است. با این حال، احتمال دارد در کوتاهمدت جایگاه سیاسی نخستوزیر در داخل اسرائیل را تقویت کند، زیرا بیشتر اسرائیلیها صلاحیت دادگاه کیفری بینالمللی را به عنوان دخالت در امور داخلی کشورشان رد میکنند.