پزشکیان سخنرانی خود در مراسم تحلیف را «با سلام و ادب به مردم بزرگ ایران» آغاز کرد.
او سپس گفت:
* با لطف خداوند، تدبیر رهبر انقلاب و رای هوشمندانه مردم ایران، انتخاب دوره چهاردهم ریاست جمهوری فرصتی نو برای ایران و جهان گشود. فرصتی برای وقوف به شرایط خطیر کشور و دشواریهای زندگی مردم، فرصت شنیدن صدای همه آحاد ملت و خواست آنان برای تحول و تغییر. فرصت وقوف به شرایط خطیر کشور و دشواریهای زندگی مردم، فرصت شنیده شدن صدای همه آحاد ملت و خواست آنان برای تحول و تغییر. فرصت خلق امید و وفاق برای عبور از تنگناها و فرصت اصلاح برخوردهای ناپسند قدرتمندان جهان با مردم دلاور ایران.
فرصت برآمده از انتخابات میدان جدید همکاری و همراهی ملی در درون حکومت، میان حکومت و جامعه و در درون جامعه است. دولتی که با رای اعتماد نمایندگان مجلس شورای اسلامی عهدهدار مسئولیت اجرایی خواهد بود دولت وفاق ملی است و موظف به تامین حقوق شهروندی همه ایرانیان است و ملتزم به ترجیح منافع ملی بر هر امر دیگر است.
* قانون اساسی میثاق ملی ماست، سند چشمانداز آینده مشترک ما را ترسیم میکند و سیاستهای کلی روش مورد توافق ما برای رسیدن به چشم انداز را مشخص می نماید. آنچه امروز نیاز داریم بازخوانی چشمانداز و طراحی راهکارها بر اساس سیاستهای کلی برای دستیابی به ویژگیهایی است که سند چشمانداز برای جامعه ایران ترسیم نموده است.
* در این چشمانداز، ایران کشوری است توسعهیافته با جایگاه اول اقتصادی، علمی و فناوری. در سطح منطقه با هویت اسلامی و انقلابی، الهامبخش در جهان اسلام. با تعامل سازنده و موثر در روابط بینالمللی و با تاکید بر مردمسالاری دینی، عدالت اجتماعی، آزادیهای مشروع، حفظ کرامت و حقوق انسانها و بهرهمند از امنیت اجتماعی و قضایی. برخوردار از دانش پیشرفته، توانا در تولید علم و فناوری و متکی بر سهم برتر منابع انسانی و سرمایه اجتماعی و تولید ملی؛ امن، مستقل و مقتدر.
* انتخابات چهاردهم نشان داد که مردم ما تنها خواستار دستیابی به همین اهداف هستنند، مگر خواست مردم برای عدالت، رفع تبعیض، تأمین زندگی عادلانه و شرافتمندانه، پیشرفت صلح و آرامش، به دور از نگرانی، تحقیر و مداخلههای فراقانونی، چیزی جز حق مصرح ملت در فصل سوم قانون اساسی و ویژگیهای مندرج در سند چشمانداز است؟ پس اختلاف ما بر سر چیست؟ مگر نشانه ولایتمداری و التزام عملی به قانون اساسی جز کوشش مشترک برای احترام به این خواست ملت است؟
* وفاق ملی یعنی دست برداشتن از اختلافاتی که جز بر پایه نفسانیت شکل نگرفته، و دست در دست هم نهادن برای دستیابی به این چشمانداز ، مگر مردم ما در این انتخابات چیزی جز این خواسته اند؟
* ایران نیازمند غلبه بر شرایط پیچیده کنونی و مخاطرات پیشرو و گشایش راههای توسعه پایدار است. جهان نیز نیازمند بهرهبرداری از این فرصت کمنظیر برای حل و فصل مشکلات منطقهای و جهانی با مشارکت ایران قدرتمند، صلحطلب و عزتمند است.
* باید به مردم ایران به زنان، به جوانان، به قومیتها به عنوان فرصتهای بینظیر ملی بنگریم و این فرصتها را بالنده کنیم. آنها میتوانند راههایی نو برای حل مشکلات مزمن کشور ارائه دهند. باید فرصت حضور و مشارکت برای کسانی که تاکنون در حاشیه بوده اند را فراهم کنیم.
* دولت چهاردهم پیشرفت و توسعه عادلانه و همهجانبه ایران و افزایش توان اقتصادی کشور و بهبود زندگی مردم را پیگیری خواهد نمود. رفع تبعیض و بسط عدالت سیاسی، اقتصادی، اجتماعی آموزشی و جنسیتی لازمه تحقق این هدف است.
* مردم صرف نظر از سلیقه، قومیت، مذهب، و جنسیت، محور توسعه کشورند و خردمندی و دوراندیشی در حکمرانی پایههای پیشرفت و اعتلای مردم است. باید به عزت، کرامت و حرمت انسان، به ویژه نسل جوان، زنان و دخترانی که از نادیده گرفته شدن، تحقیر و تحمیل آزرده شدهاند، بازگردیم. ما در این مسیر، نیازمند پشتیبانی و یاری تمامی ارکان نهادهای حاکمیت، بهویژه قوای مقننه و قضاییه هستیم.
* فرصت پیش روی ما، فرصت تغییر، اصلاح و پاسخ به ضرورتهای تازه است. حرکت در مسیر خواست ملت و انجام اصلاحات رویکردی، ساختاری و رفتاری، به سود همه است. در این مسیر، همه برنده هستند و هیچ بازندهای وجود ندارد.
* من به آینده امیدوارم. گرچه گزارشهای کارشناسی وضعیت امروز کشور را پیچیده و دشوار نشان میدهد و همه ما شاهدیم که زندگی و معیشت مردم با سختیهای فراوانی مواجه است؛ اما توکل به قدرت الهی و توانمندیهای ایران و ظرفیت انسانی مردم این مرز و بوم، عبور از هر چالشی را امکانپذیر میسازد. فهم مشترک، عزم ملی و اقدام هماهنگ، راه را برای گشودن افق، هموار میکند.
* ایران کشوری امن، منسجم و باثبات است. ما در اوج طوفانها و گردبادهای پرتلاطم منطقه و در پی حادثه هولناکی که منجر به شهادت رئیس جمهور شد، یک انتخابات کاملاً رقابتی، سالم و امیدبخش برگزار و در کامل آرامش و همدلی، فصل جدیدی از اداره کشور رقم زدیم.
* من به پشتوانه مردم، با حمایت مقام معظم رهبری و با ایجاد اجماع میان همه ارکان و جناحهای سیاسی کشور، قاطعانه و شرافتمندانه، از عزت و منافع ایران و حقوق ملت در صحنه بینالمللی پاسداری خواهم کرد.
* تأمین منافع ملی، پاسداری از امنیت مردم، توسعه اقتصادی کشورم بهبود کیفیت زندگی مردم در چارچوب ۳ اصل عزت، حکمت و مصلحت، مهمترین اهداف سیاست خارجی دولت من خواهد بود. برای رسیدن به این اهداف، تعامل سازنده و متوازن با جهان و احقاق حقوق مردم سرلوحه کار دولت قرار خواهد گرفت.
* اولویت سیاست خارجی دولت من، بهبود و تحکیم روابط با کشورهای همسایه است؛ کشورهای همسایه نباید منابع ارزمند خود را در تنشها و رقابتهای فرسایشی هدر دهند.
* دولت من، خواهان یک منطقه قوی خواهد بود. منطقهای که در آن همه کشورهای همسایه بتوانند با همافزایی برای توسعه اقتصادی، پیشرفت و بهبود زندگی آینده، گام مشترک بردارند. منطقهای که امنیت آن به دست کشورهای من طبقه تأمی نخواهد شد و بهانه حضور قدرتهای خارجی، از آنها ستانده میشود.
* منطقهای که اجازه ندهد معدودی افراطی و جزماندیش، قریب ۲ میلیارد مسلمان، صلحدوست و آزاداندیش را گرفتار روایت دروغین اسلامهراسی کنند. اسلام دین سلام است و برخی مدعیان حقوق بشر که تاریخی مملو از بیگانهستیزی و نقض حقوق مردمان دارند، نمیتوانند خود را از مسلمانان که نماد مدارا و سردمدار علم بودند، برتر بدانند.
* آنان که سلاح کودککشان غزه را تأمین میکنند، نمیتوانند به دیگران درس انسانیت و مدارا بدهند. هیچکس در دنیا نمیپذیرد رئیس رژیمی که با زنان و کودکان میجنگد و بر سر آنها بمب میریزند، مورد حمایت و تشویق قرار گیرد. گویا برای برخی از مدعیان تمدن حقوق اساسی انسانها براساس رنگ پوست، زبان و دینشان سنجیده میشود.
* ما نوادگان سعدی، آرزوی جهانی را داریم که همه در گفتار و کردار باور داشته باشند که بنیآدم اعضای یکدیگرند که در آفرینش ز یک گوهرند/ چو عضوی به درد آورد روزگار، دگر عضوها را نماند قرار/ توکز مهم دیگران بیغمی/ نشاید که نامت نهند آدمی.
* نمیتوان نام خود را انسان گذاشت و در برابر این همه جنایت سکوت کرد. ما خواهان جهانی هستیم که در آن مردم سرافراز فلسطینی چنگ اشغال، ظلم و اسارتت و نسلکشی رها شده باشند و رویاهای هیچ کودک فلسطینی زیر آوارهای خانه پدری مدفون نماند.
* ما میتوانیم با هم این آرزوها را که آرزوی همه مردم ازاده منطقه و جهان است، محقق کنیم. دولت من با ایجاد تعادل و توازن در روابط خارجی، منافع ملی و نیازهای صلح و امنیت منطقه و جهان را پیگیری خواهد کرد.
* ما قدر دوستان روزهای سختمان را خواهیم دانست. با بازیگران نوظهور در جنوب جهان، روابطمان را تحکیم خواهیم کرد. برای دوستی و مودت با همسایگان شرقی و حوزه فرهنگی فارسیزبان تلاش خواهیم کرد. کشورهای غربی را به درک واقعیتها و ایجاد روابط مبتنی بر احترام متقابل و جایگاه برابر فرامیخوانیم.
* آمادهایم مدیریت تنش با دولتهایی که هنوز شأن و جایگاه ایران را درک نکردهاند، گفتوگو کنیم. من عادیسازی روابط اقتصادی و تجاری ایران را با جهان، حق مسلم ایران میدانم و برای رفع تحریمهای ظالمانه از پای نخواهم نشست.
* دولت من، هرگز تسلیم زورگویی، فشار و استانداردهای دوگانه نخواهد شد. تجربه بیش از دو دهه مذاکره با ایران، باید دولتها طرف مذاکره را به این درک رسانده باشد که ما پایبند به تعهداتمان بودیم و خواهیم بود؛ ولی مردم، رهبری و نظام سیاسی ایران، به فشار و زیادهخواهی پاسخ نمیدهند.
* با مردم ایران باید با زبان احترام و تکریم صحبت کرد. ایران همواره در سمت درست تاریخ و انسانیت ایستاده است و به همین راه که مبتنی بر عقاید و باورهای دینی و فرهنگی و تمدن ایرانی است، خواهیم ایستاد.
* ایران، منطقه و جهان، امروز نیازمند همبستگی، تفاهم و مشارکت است. شعار مردم ایران همواره این بوده است «آسایش دو گیتی، تفسیر این دو حرف است / با دوستان مروت، با دشمنان مدارا».
ما به دنبال آرامشی ثبات در منطقه و جهان و پیشرفت و رفاه برای مردم ایران منطقه هستیم. بیایید با هم از نگرانیها و نارضایتیهای مردمان خود کم کنیم و ایران و منطقه را به جایگاه شایسته آن در تاریخ، تمدن و فرهنگ معاصر بازگردانیم. همه ما در دنیای طوفانی امروز در یک کشتی نشستهایم. بیایید نظام حکمرانی را با قطبنمای آرامش و پیشرفت مردمانمان به پیش ببریم.