زنان بهائی هدف حملات در ایران: افزایش بازداشتها و احضارها توسط حکومت
سرويس خبرى جامعۀ جهانی بهائى
ژنو - ۱۸ اردیبهشت ۱۴۰۳ (۷ مه ۲۰۲۴) - طی هفتههای اخیر، موج حملات به زنان بهائی در سراسر ایران شدت گرفته است. دهها زن با احضار به دادگاه و روبرو شدن با اتهامات کیفری بیاساس که منجر به سالها زندان میشود، از خانوادههای خود جدا شده، در معرض بیرحمی و خشونت سیستم قضایی ایران قرار میگیرند. از اواسط اسفندماه، از مجموع ۸۵ نفر از بهائیانی که به دادگاه احضار یا زندانی شدهاند، ۶۵ نفر، یعنی حدود سه چهارم آنها زن بودهاند.
جامعۀ بهائی از سال گذشته و پس از اعتراضات سال ۱۴۰۱ در حمایت از حقوق زنان در ایران، شاهد افزایش چشمگیری در حملات علیه زنان بهائی بوده است. در حال حاضر، زنان بهائی دو سوم کل زندانیان بهائی در ایران را تشکیل میدهند. تعداد قابل توجهی از بهائیان، به ویژه زنان، در ۲۰ ماه گذشته صرفاً به دلیل بهائی بودن دستگیر شدهاند و برخی بدون طی مراحل قانونی و بدون اطلاع از محل نگهداری، در بازداشت به سر میبرند.
با در نظر گرفتن زمینۀ کلی سرکوب زنان در ایران و چالشهای برابری جنسیتی، این افزایش چشمگیر آزار و اذیت علیه زنان بهائی، هشداردهنده و بسیار نگرانکننده است که گروهی از مردم را هدف قرار داده است که با آزار و ستم مضاعف روبرو هستند: هم به عنوان زن و هم به عنوان بهائی، بزرگترین اقلیت مذهبی غیرمسلمان ایران، که از زمان انقلاب اسلامی ۱۳۵۷ به طور سیستماتیک مورد آزار و سرکوب قرار گرفتهاند.
سیمین فهندژ، نمایندۀ جامعۀ جهانی بهائی در سازمان ملل متحد در ژنو، گفت: «حملات اخیر علیه زنان بهائی به روشنی نشان میدهد که به عنوان یک زن ایرانی، صرفنظر از اینکه بهائی، مسلمان، مسیحی، یهودی، زرتشتی، دیندار یا بیدین باشید، حکومت ایران شما را زندانی میکند، از دانشگاه اخراج میکند، از کار بیکار میکند و به دلیل تلاش برای تحقق آرزویتان برای زندگیِ شایسته به عنوان انسانهایی برابر، در کنار هم و بدون توجه به جنسیت، پیشینه و باورتان، برای بهتر کردن کشورتان برای همه، شما را مورد آزار و سرکوب قرار میدهد. این فداکاریها و تلاشها برای تحقق آرمانهای مشترک، به وضوح نشان میدهد که داستان ما یکی است.»
این افزایش آزار و سرکوب، نشاندهندۀ روندی گستردهتر از حملات در حال تشدید علیه بهائیان در ایران است. تحلیل و بررسی جامعۀ جهانی بهائی از سالهای ۲۰۲۱ تا ۲۰۲۳ نشان میدهد که از سال ۲۰۲۱، آزار و سرکوب سیستماتیک بهائیان در ایران تقریباً هر سال حدود ۵۰ درصد افزایش یافته است.
موارد آزار و سرکوب شامل دستگیریها، دادگاهها، احکام زندان و احضاریهها، تفتیش منازل، مصادرۀ اموال، تخریب آرامستانها و ممانعت از کفن و دفن، تعطیلی کسب و کار و محرومیت از تحصیل بوده است.
در ماههای اخیر، حملات علیه زنان بهائی حتی شدت بیشتری یافته است. در آبانماه ۱۴۰۲، ۱۰ زن از اصفهان، که بسیاری از آنها در دهه بیست یا سی عمر خود بودند، دستگیر شدند. در همان ماه، ۲۶ بهائی که ۱۶ نفر از آنها زن بودند، در مجموع به ۱۲۶ سال زندان محکوم شدند که نشاندهندۀ هدف قرار دادن مداوم زنان در جامعۀ بهائی است.
یک ماه بعد، در آذرماه ۱۴۰۲، شش زن بهائی دیگر از اصفهان به مدت یک ماه بازداشت شدند و شرایط سختی را در بخش قرنطینۀ زندان دولتآباد تحمل کردند. تأخیرهای عمدی در ارائۀ خدمات درمانی به آنها، محدودیت دسترسی به آب گرم و عدم ارائۀ اطلاعات در مورد دلایل دستگیری یا اتهامات وارده به آنها، تشدید نگرانکنندۀ روشهای جدید و بسیار خشنتر حکومت ایران علیه جامعۀ بهائی را برجسته میکند.
مأموران وزارت اطلاعات، با هدف اخذ شکایت اجباری علیه این زنان بازداشتشده، در یک کارزار سازماندهیشده به ارعاب و تهدید همسایگان آنها روی آوردند.
خانم فهندژ گفت: «در ادامۀ کمپین داستان_ما_یکست که برای بزرگداشت ۱۰ زن بهائی که ۴۰ سال پیش اعدام شدند و نیز تمام زنانی که همچنان برای برابری جنسیتی فداکاری میکنند راهاندازی شده، شاهد اصرار حکومت ایران بر تلاشهای کهنه و شکستخوردۀ خود برای ایجاد تفرقه میان شهروندان از طریق افزایش آزار و سرکوب، نفرتپراکنی و هدف قرار دادن زنان هستیم. اقدامات حکومت ایران ثابت میکند که داستان ۱۰ زن بهائی، داستان تمام زنان ایرانی امروز است و ناتوانی حکومت در ایجاد چنین تفرقههایی، همانطور که در حمایت از کمپین داستان ما یکیست دیده میشود، نشان میدهد نفرتپراکنی و تبعیض نمیتواند عمیقترین آرزوی قلب انسان، که وحدت و همکاری با دیگران در عین برابری کامل برای رسیدن به عدالت است را از بین ببرد.»
پدیده ثابتی: تعداد دستگیری بهائیان در دو سال گذشته ۵۰ درصد افزایش یافته است
جامعۀ جهانی بهائی در اوایل سال جاری میلادی، گزارشی به کمیتۀ حقیقتیاب سازمان ملل متحد نیز ارائه کرد. این کمیته مأموریت داشته تا به بررسی نقض حقوق بشر در ایران از شهریورماه ۱۴۰۱ (سپتامبر ۲۰۲۲) به بعد بپردازد. گزارش جامعۀ جهانی بهائی به تأثیرات این اتفاقات بر جامعۀ بهائی در ایران، به ویژه بر زنان بهائی، پرداخته است.
در همین ماه گذشته، دیدهبان حقوق بشر گزارش بیسابقه جدیدی منتشر کرد که در آن برای اولینبار، رفتار سرکوبگرانۀ حکومت ایران با بهائیان را از نظر حقوقی، مصداق “جنایت علیه بشریت” دانست. این گزارش که به همین دلیل در صدر اخبار جهان قرار گرفت، همچنین توصیه کرد که کمیتۀ حقیقتیاب سازمان ملل متحد بخشی از تحقیقات جاری خود را بر «افزایش هدف قرار دادن زنان بهائی» متمرکز کند.
خانم فهندژ گفت: «این روایت جمعی از مبارزه و استقامت، که زنان بهائی و همۀ زنان ایرانی با آن مواجه هستند، به آنها امکان میدهد تا گرد هم آیند و نشان دهند که تلاشها برای ایجاد تفرقه همیشه با شکست روبرو خواهند شد و زمانی که یک گروه تحت تأثیر بیعدالتی قرار گیرد، هیچ گروه دیگری در امان نخواهد بود. هدف قرار دادن فزایندۀ زنان بهائی که هم به عنوان زن و هم به عنوان عضو یک اقلیت، با چالشهای مضاعف مواجه هستند، نیازمند توجه و اقدام جهانی، همبستگی با بهائیان و همۀ زنان ایرانی است که طالب حق زندگی با عزت و برابری در کشور خود هستند. ما از جامعۀ جهانی، دولتها و رسانهها درخواست میکنیم که از حکومت ایران بخواهند سرکوب ظالمانۀ خود علیه بهائیان و به ویژه زنان را که هدف اصلی این تبعیض قرار گرفتهاند، فوراً متوقف کند و به اصل جهانی حقوق بشر برای همۀ شهروندان خود احترام بگذارد.»