جو بایدن، رئیس‌جمهوری آمریکا سومین سخنرانی پرسروصدای سالانه خود را در کنگره ایراد کرد؛ سخنرانی‌ای که می‌تواند یکی از مهمترین سخنرانی‌های او در دوران ریاست‌جمهوری‌اش باشد. این نکته را هم در نظر بگیرید که این سخنرانی در سال پایانی ریاست‌جمهوری‌اش ایراد شده و سالی که او قرار است در یک انتخابات ریاست‌جمهوری دیگر شرکت کند.
فهرست نکاتی که او در این سخنرانی از آنها صحبت کرد، طولانی هستند: او موفقیت‌های خود را در مقام ریاست‌جمهوری توضیح داد، نگاهی به برنامه‌هایش در دور دوم ریاست‌جمهوری داشت، نگرانی‌ها در مورد سن و وضعیت سلامتی‌اش را برطرف کرد و با جمهوری‌خواهان، از جمله رقیبش دونالد ترامپ، رودررو شد. نتیجه، یک سخنرانی آتشین بود که شباهت کمی به سخنرانی‌های سالانه قبلی او داشت.
بایدن با نمایش دادن انرژی خود و اشتیاقش به تعامل با جمهوری‌خواهان، یک سخنرانی کاملاً سیاسی ایراد کرد. دستیارانش امیدوارند که این سخنرانی بتواند آشفتگی دموکرات‌ها را در مورد چشم‌انداز سیاسی بایدن کاهش دهد. در اینجا پنج نکته درباره این سخنرانی فهرست شده است:
بایدن به ترامپ حمله کرد
اگرچه بایدن در طول سخنان خود، نام سلف خود را بر زبان نیاورد، اما تردیدی وجود ندارد که ترامپ بخش محوری سخنرانی سالانه بایدن بود و همین مسئله باعث شد که سخنرانی روز پنجشنبه به یک سخنرانی سالانه با رنگ و بویی سیاسی تبدیل شود. این مسئله منعکس‌کننده شرایط سیاسی خاصی است که بایدن در آن قرار دارد؛ شرایطی که در آن، هنجارهای سیاسی دهه‌های گذشته - همان‌هایی که بایدن آشکارا به آنها معتقد است - عمدتاً کنار گذاشته شده است.
بایدن در سخنرانی‌اش ضربات متعددی به ترامپ وارد کرد. او در سخنرانی‌اش، ۱۳ بار از عبارت «سلف من» استفاده کرد. این یکی از مزیت‌های در قدرت بودن است. او در همان ابتدای سخنرانی خود عبارت «سلف من» را بر زبان آورد و از رئیس‌جمهور سابق به دلیل اظهاراتش در مورد تشویق روسیه برای حمله به اعضای ناتو انتقاد کرد. مدت کوتاهی پس از آن، او از دروغ‌های انتخاباتی پس از انتخابات ۲۰۲۰ به‌عنوان «بزرگترین تهدید برای دموکراسی» از زمان جنگ داخلی آمریکا سخن به میان آورد.
در ادامه سخنرانی الگوی خود را شکل داد و رئیس‌جمهوری آمریکا به مسائلی نظیر قانون سقط جنین، مهاجرت، مالیات و موارد دیگر اشاره کرد و بارها و بارها ترامپ را در خصوص هر یک از این موضوعات مورد حمله قرار داد و دموکرات‌های حاضر در کنگره نیز مدام تشویقش کردند. این رویه سخنرانی نشانه واضحی بود که نشان می‌داد بایدن نگاهش را به مبارزات انتخاباتی آینده دوخته است. حتی زمانی که بایدن تلاش می‌کرد تا دستاوردهای خود را به رخ بکشد، بارها و بارها تاکید می‌کرد که در صورت بازگشت ترامپ به قدرت، چه اتفاقات بدی ممکن است رخ دهد.
بایدن یک سخنرانی غیرقابل پیش‌بینی ایراد کرد
سخنرانی‌های سالانه رؤسای‌جمهوری آمریکا اغلب حاوی نکات قابل پیش‌بینی در خصوص سیاست‌ها و پیشنهادها هستند اما سخنرانی بایدن در روز پنجشنبه اینطور نبود. زیرا بایدن مکرراً از متن سخنرانی خارج شده و به خطوط تبلیغاتی توجه می‌کرد و با جمهوری‌خواهان گفت‌وگو می‌کرد. نتیجه این بود که این سخنرانی صریح‌ترین و تهاجمی‌ترین سخنرانی سالانه یک رئیس‌جمهوری آمریکا در سال‌های اخیر بود؛ آن‌هم در مقابل مجلسی که در سال انتخابات مملو از اختلافات داخلی است. بگومگوهای گاه و بی‌گاه با جمهوری‌خواهان - بر سر برنامه‌های آنها در مورد مالیات، تامین اجتماعی و مهاجرت – در هنگام سخنرانی به وضوح به بایدن انرژی می‌داد.
به نظر می‌رسید بایدن از روی عمد زمانی را برای بگومگو با جمهوری‌خواهان در سخنرانی خود گنجانده بود که به‌طور حتم نمایش برجسته‌ای از او ارائه می‌کرد. البته بایدن در لحظاتی نشان داد که مایل به تعامل با جمهوری‌خواهان است اما در عین حال برخی استدلال‌های آنها را رد کرده و با آنها مخالفت ورزید.
مارجوری تیلور گرین، نماینده مجلس نمایندگان و یکی از طرفداران ترامپ با لباسی منقش به عبارت «اسمش را بگو» در اشاره به قتل یک دانشجوی پرستاری توسط یک مهاجر در جلسه شرکت کرده‌بود و زمانی که بایدن در مورد مرگ این پرستار صحبت می‌کرد، فریاد زد «اسمش را بگو!» بایدن در این لحظه مجبور شد سخنان خود را قطع کند و یک سنجاق سینه که نام این پرستار روی آن نوشته‌شده‌بود، بلند کرد. بایدن در مورد قاتل این پرستار از عبارت «غیرقانونی» استفاده کرد که نشان‌دهنده وضعیت مهاجرت او بود و باعث انتقادهایی در بین رسانه‌های لیبرال شد.
بایدن نگرانی‌ها درباره سن خود را از میان برد و نیرومند ظاهر شد
در حال حاضر، پرسش‌ها در مورد سن و آمادگی جسمانی بایدن برای دور دوم ریاست‌جمهوری به یکی از پس‌زمینه‌های اصلی کمپین ریاست‌جمهوری تبدیل شده است. این مسئله یکی از دلایل اصلی بسیاری از دموکرات‌ها است که می‌گویند نامزد دیگری را ترجیح می‌دادند. بنابراین اجتناب‌ناپذیر بود که بایدن در زمان ایراد سخنرانی خود، خواه‌ناخواه، با این موضوع روبه‌رو شود؛ جدای از محتوای سخنانش، نحوه صحبت و ظاهر بایدن در حین سخنرانی نیز در جذب آمریکایی‌ها مؤثر بود.
رئیس‌جمهور با شور و شوق ظاهر شد و یک سخنرانی پرانرژی ایراد کرد که با برخی از نمایش‌های سابق و ضعیف او که حامیانش را نگران می‌کرد، تفاوت داشت. او بیشتر سخنرانی را با صدای بلند ایراد کرد. بایدن بیشتر هفته گذشته را صرف تنظیم دقیق و تمرین دقیق سخنرانی خود، در کاخ سفید و کمپ دیوید کرد. به نظر می‌رسد که این امر در ایراد سخنرانی او در روز پنجشنبه اثرگذار بود.
دستیاران او قبل از سخنرانی اذعان کرده بودند که موضوع سن بایدن، موضوعی است که در ذهن رای‌دهندگان وجود دارد و رئیس‌جمهور آماده است در سخنرانی خود، به آن بپردازد. استدلال او این بود که ترامپ تقریباً هم‌سن و سال است، اما دیدگاهی کهنه و انتقام‌جویانه دارد. او سعی کرد این موضوع را کم‌اهمیت جلوه داده و مسئله را به سمت مخالفان خود پاس بدهد.
او از افکار کهنه ترامپ به‌عنوان نشانه‌ای برای سن بالای او سخن به میان آورد. بایدن در سخنرانی خود با خنده گفت: «وقتی به سن من می‌رسی، برخی چیزها از همیشه واضح‌تر می‌شوند. مسئله‌ای که ملت ما با آن مواجه است این نیست که ما چندساله هستیم، بلکه مسئله اصلی این است که قدمت اندیشه‌های ما چقدر است؟ نمی‌توانیم با ایده‌های کهن، کشور را رهبری کنیم.»
سخنان صریح بایدن درباره سیاست خارجی
سیاست خارجی معمولاً در طول سخنرانی‌های سالانه رؤسای‌جمهور، در بخش‌های پایانی مطرح می‌شود و اولویت ندارد. مخاطب رؤسای‌جمهور در سخنرانی‌های سالانه، کنگره و مردم آمریکا هستند و نگرانی‌های آنها معمولاً به مسائل داخلی مرزهای ایالات متحده مربوط می‌شود اما به دلایلی که کاملاً در کنترل بایدن نیست، او فردی است که در میانه تنش‌های عمیق جهانی به ریاست‌جمهوری رسیده است. جنگ روسیه و اوکراین ادامه دارد و آینده کمک‌های آمریکا به اوکراین در هاله‌ای از ابهام قرار گرفته است. جنگ اسرائیل علیه حماس در غزه، که با حملات ۷ اکتبر آغاز شد، یک بحران انسانی ایجاد کرده که باعث ایجاد شکاف در کمپ حامیان بایدن شده است. بنابراین اجتناب‌ناپذیر بود که روابط خارجی بخش بزرگ‌تری از زمان بایدن را نسبت به سخنرانی‌های قبلی اشغال کند، حتی اگر دستیاران او اذعان کنند که این موضوعی نیست که همیشه در اولویت ذهن رای‌دهندگان باشد.
همچنین سیاست خارجی بخش اعظم اولیه سخنرانی او را به خود اختصاص داد. حتی قبل از اینکه بایدن به کنگره آمریکا برسد، در مسیر حرکت کاروان خودروهای خود، اعتراضات گسترده از نحوه مدیریت او درباره جنگ اسرائیل و حماس مشهود بود. بایدن در سخنرانی خود ضرورت اجازه دادن به ورود کمک‌های بشردوستانه بیشتر به غزه را تصریح کرده و اعلام کرد که به ارتش آمریکا دستور می‌دهد تا بندری موقت در غزه بسازد که به غذا، آب و داروی بیشتری اجازه ورود به نوار غزه را بدهد.
بایدن نیم‌نگاهی به انتخابات ۲۰۲۴ داشت
اگر فرض کنیم که بایدن در سخنرانی روز پنجشنبه یک وظیفه برای خود معین کرده بود، آن وظیفه این بود که به رای‌دهندگان آمریکایی یادآوری کند که دقیقاً چه کاری انجام داده است. نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد که بسیاری از رای‌دهندگان هنوز نسبت به مسیری که آمریکا در آن قرار گرفته و به پیش می‌رود، دلسرد هستند؛ به‌‌رغم اقتصادی که براساس اکثر معیارها از سال‌های کووید-۱۹ به دشت آمده و در حال رشد است. در نظرسنجی‌ها، بسیاری از آمریکایی‌ها آگاهی کمی درباره دستاوردهای بایدن و بازگرداندن چرخ اقتصاد به ریل خود دارند. به همین دلیل بود که بایدن در سخنرانی‌اش به «بزرگترین داستان بهبودی که هرگز روایت نشده» اشاره می‌کند.
او در بخشی از سخنانش از پوشش منفی رسانه‌ای انتقاد کرد و در بخش دیگر نیز اذعان کرد که او هم می‌توانست برای توضیح برنامه‌های خود برای آمریکایی‌ها اقدامات بیشتری انجام دهد. در عین حال، تیم بایدن اذعان می‌کند که باید تعادل برقرار شود و آمریکایی‌هایی که نگرانی‌های مهمی در مورد اقتصاد دارند، لزوماً نمی‌خواهند درباره شاخص‌های مثبت اقتصادی که خودشان احساس نمی‌کنند، چیزی بشنوند. به همین دلیل است که بایدن به شدت بر موضوعات پوپولیستی تمرکز کرد و از موضوعاتی نظیر افزایش نرخ مالیات برای ثروتمندان و شرکت‌ها و کاهش هزینه داروها، سخن گفت.
دموکرات‌ها نیز معتقدند که نشان دادن خشم نسبت به حرص و آز شرکت‌ها و اندازه‌گیری قیمت‌ها بسیار خوب خواهد بود؛ به‌ویژه که نگرانی‌های مربوط به هزینه‌های زندگی همچنان باعث کاهش جایگاه بایدن در نظرسنجی‌ها می‌شود.
سی‌ان‌ان/ روزنامه هم‌میهن / مترجم: آریا صدیقی