رادیو فرانسه / جواد طالعی
یک روز پس از اعدام محسن شکاری و در آستانه روز جهانی حقوق بشر، فرانک والتر اشتاین‌مایر رئیس جمهوری آلمان در دیداری با یک هیئت ایرانی خواستار تحقیق کمیته مستقل حقیقت‌یاب درباره عوامل و قربانیان سرکوب‌های خونین سه ماهه اخیر در ایران شد.
چنانچه از بیانیه کاخ ریاست جمهوری آلمان دریافت می‌شود، یک روزنامه‌نگار زن، یک هنرپیشه زن، تعدادی کارشناس اقتصادی، یک گزارشگر آلمانی که سال‌ها در ایران کار می‌کرده و یک دختر جوان معترض که به تازگی از ایران به آلمان گریخته است، در شمار افرادی بودند که پیش از ظهر جمعه ۹ نوامبر به دعوت رئیس جمهور آلمان در کاخ بلوو در برلین با وی دیدار و گفت‌وگو کردند.
رسانه‌های آلمانی زبان اسامی افراد حاضر در این دیدار را ذکر نکرده‌اند اما سایت فارسی دویچه‌وله از حضور “پگاه فریدونی بازیگر سینما، گیلدا صاحبی روزنامه‌نگار و علی فتح‌الله نژاد از اندیشکدۀ بنیاد آلمانی برای سیاست خارجی” خبر داده است.
در جریان این دیدار رئیس جمهوری آلمان اطمینان داد که کشورش در کنار معترضانی که برای آزادی و عدالت به خیابان آمده‌اند خواهد ایستاد.
همزمان با دیدار رئیس جمهور با معترضانی که رسانه‌های آلمانی بدون افشای هویت از آنان به عنوان “نمایندگاه جامعه مدنی ایران” نام برده‌اند، وزارت خارجه آلمان نیز سفیر جمهوری اسلامی در برلین را برای اعتراض به اعدام محسن شکارچی احضار کرد.
رئیس جمهور آلمان در دیدار با هیئت ایرانی تاکید کرد که کمیته حقیقت یاب باید تحقیقات مستقل خود را در باره سرکوبگران مردم ایران مستند کند و عوامل سرکوب باید در آینده با استفاده از همین مستندات در یک دادگاه بین المللی محاکمه شوند.
دوست دیروز و منتقد امروز
فرانک والتر اشتاین‌مایر، رئیس جمهور آلمان تا دو سال پیش نماد آشتی با جمهوری اسلامی شناخته می‌شد. وی مهم ترین مدافع گفت‌وگو با جمهوری اسلامی برای تحقق برجام بود و هر سال با ارسال تلگرام تبریک به همتای ایرانی خود فرارسیدن سالروز انقلاب اسلامی را به وی تبریک می‌گفت. این اقدام در دو سال گذشته با اعتراض گسترده سیاستمداران آلمان و ایرانیان مقیم این کشور روبرو شد. اکنون همین مقام با لحنی که در تندی سابقه نداشته است، رفتار جمهوری اسلامی را با معترضان ماه‌های اخیر “توهین به حرمت انسانی” دانست و گفت که مسئولان این رفتار باید در برابر جامعه جهانی پاسخگو شوند.
رئیس جمهور آلمان تصریح کرد: “مهم است که موارد تازه نقض حقوق بشر در ایران از سوی کارشناسان مستقل مورد تحقیق قرار گیرد تا مسئولان آن روزی مورد حسابرسی قرار گیرند”.
در هفته‌های گذشته تعدادی از فعالان مدنی ایرانی مقیم آلمان از سوی جمهوری اسلامی تهدید شده‌اند و حتی در دو مورد در پایتخت آلمان مورد حمله فیزیکی مهاجمان فراری قرار گرفته‌اند.
شوق آزادی خفه‌شدنی نیست
فرانک والتر اشتاین‌مایر خطاب به ایرانیان حاضر در کاخ ریاست جمهوری گفت: “اعتراض‌های دلاورانه ایرانی‌ها در این روزها این واقعیت را در برابر دیدگان جهان قرار داده است که شوق آزادی در هیچ کجا خفه شدنی نیست. ما وظیفه داریم آنچه را در ایران می‌گذرد با دقت دنبال کنیم”
اشتاین‌مایر اضافه کرد: “ما اجازه نداریم صدای خود را علیه خشونت ضدبشری رژیم ایران کوتاه کنیم”. وی اعدام محسن شکاری را به عنوان نخستین اعدام دوران اعتراضات ایرانیان محکوم کرد و افزود: “گزارش‌های مربوط به رفتار ضد بشری رژیم ایران علیه ملت خودش، من و بسیاری دیگر از انسان‌ها را در کشور ما به شدت تکان داده است”.
بیانیه‌ای بی‌نظیر
پس از گفت‌وگوی رئیس جمهور با “نمایندگان جامعه مدنی ایران”، پایگاه اینترنتی کاخ ریاست جمهوری آلمان نیز متن بلندی را از وی منتشر کرد که به لحاظ لحن سیاسی کم‌سابقه است.
این متن چنین آغاز شده است: “حدود سه ماه پیش، روز ۱۶ سپتامبر در نتیجه خشونت گشت ارشاد ژینا مهسا امینی در تهران جان خود را از دست داد. از آن روز هزاران انسان شجاع در شهرهای مختلف ایران برای مبارزه مسالمت‌آمیز با سرکوب و نقض حقوق بشر به خیابان آمدند. بیش از همه این دختران و پسران جوان ایرانی هستند که برای یک زندگی احترام آمیز و توام با حق مشارکت، برای عدالت اجتماعی و آزادی مطبوعات و علیه خشونت دولتی و تبعیض روزانه میان زنان و مردان و اقلیت‌ها مبارزه می‌کنند”.
رئیس جمهوری آلمان ضمن محکوم کردن خشونت خارج از اندازه علیه تظاهرکنندگان در بیانیه خود جزئیات زیادی را درباره قتل دولتی معترضان توضیح داده و نوشته است: “... ایرانیان مقیم آلمان این روزها به پیروزی جنبش آزادی خواهانه امیدوار و همزمان نگران امنیت بستگان خود در ایران هستند. برای من بسیار مهم است که به آن‌ها گوش بدهم تا بهتر درک کنم که آن‌ها وضعیت ایران را چگونه می‌بینند و چه انگیزه‌ها و مطالباتی هفته‌ها است مردم شجاع را به خیابان کشانده است”.
مطابق بیانیه رئیس جمهور آلمان، دیدار و گفت‌وگوی او با ایرانیان معترض نزدیک به نود دقیقه طول کشیده و برای او بسیار آموزنده بوده است. او به این خاطر از حاضران تشکر کرده است.
وی سپس با تاکید بر روز جهانی حقوق بشر تصریح کرد که ایران منشور حقوق بشر و تمام پیمان‌های مرتبط با آن را امضا کرده، اما رژیم فعلی ایران تنها ترس و وحشت برای مردم خود به ارمغان آورده است.
رئیس جمهور آلمان افزوده است: “با این همه ایرانیان و به ویژه جوانان ایرانی بی شماری به رغم این فشارها اعتماد به نفس خود را حفظ کرده و برای آینده‌ای بدون فشار و توحش حکومتی مبارزه می‌کنند. من برای همه زنان و مردان شجاع ایرانی که این روزها در خیابان‌های میهن خود علیه خشونت، بی‌عدالتی و سرکوب دست به تظاهرات می‌زنند، احترام زیادی قائل هستم. به ویژه با توجه به این که می‌دانند با این کار جان خود را به خطر می‌اندازند”.