نگرانی غربی‌ها از راه‌اندازی سانتریفیوژهای جدید در ایران

آمریکا، بریتانیا، فرانسه و آلمان در بیانیه‌ای مشترک با استقبال از صدور قطعنامه توسط شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی علیه برنامه هسته‌ای ایران، از قصد جمهوری اسلامی برای راه‌اندازی مجموعه‌ای جدید از سانتریفیوژهای پیشرفته «به‌شدت» ابراز نگرانی کردند.

این چهار کشور در بیانیه‌ای که روز شنبه سوم آذر ماه توسط وزارت خارجه آمریکا منتشر شد، گفته‌اند که پاسخ تهران به این قطعنامه به جای همکاری، گسترش بیشتر برنامه‌ هسته‌ای خود است که به گفته آنها هیچ توجیه معقول صلح‌آمیزی ندارد.

آنها از ایران خواسته‌اند که به جای چنین واکنشی، مسیر گفت‌وگو با آژانس بازگردد و با این نهاد ناظر همکاری کند.

این بیانیه دو روز پس از صدور قطعنامه در شورای ۳۵ عضوی شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی منتشر شد؛ قطعنامه‌ای که جمهوری اسلامی ایران بلافاصله پس از تصویب آن خبر داد که قصد دارد سانتریفیوژهای جدید و پیشرفته راه‌اندازی کند.

تهران روز جمعه اعلام کرد که مجموعه‌ای قابل‌توجه از سانتریفیوژهای جدید و پیشرفته از انواع مختلف را راه‌اندازی خواهد کرد و در این مورد نیز به آژانس نیز اطلاع داده است.

ایالات متحده، بریتانیا، فرانسه و آلمان در بیانیه مشترک خود که روز شنبه منتشر شد با استقبال از قطعنامه شورای حکام آژانس، آن را در پاسخ به «ادامه همکاری نکردن» ایران و زمان تصویب آن را مناسب دانستند.

در قطعنامه شورای حکام تأکید شد «ضروری و فوری» است که ایران «برای انجام تعهدات قانونی خود» تحت پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (NPT) که در سال ۱۹۷۰ تصویب شده، اقدام کند.

در متن قطعنامه همچنین از تهران خواسته شد «توضیحات فنی معتبری» در مورد وجود ذرات اورانیوم در دو مکان اعلام‌نشده در ایران ارائه دهد.

علاوه بر این، قدرت‌های غربی خواستار ارائه یک «گزارش جامع» از سوی آژانس در مورد تلاش‌های هسته‌ای ایران حداکثر تا بهار ۲۰۲۵ شدند.

آنها همچنین ابراز امیدواری کرده‌اند که «ایران از فاصله زمانی که تا زمان ارائه گزارش دارد استفاده کند و با همکاری اطلاعات لازم را برای حل این مسائل ارائه دهد تا آژانس بتواند اطمینان حاصل کند که برنامه هسته‌ای ایران صرفاً صلح‌آمیز است».

فرانسه، آلمان و بریتانیا، موسوم به تروئیکای اروپایی، روز پنج‌شنبه یکم آذر،‌ پیش از رای‌گیری، در نشست هیئت حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در وین، بیانیه‌ای مشترک دربارهٔ تعهدات هسته‌ای ایران تحت برجام ارائه و از گسترش ذخایر اورانیوم غنی‌شده ایران تا سطح ۶۰ درصد ابراز نگرانی کردند.

با این وجود وزارت خارجه و سازمان انرژی اتمی ایران در بیانیه‌ای مشترکی اعلام کرده‌اند «همانند گذشته و در چارچوب توافقات انجام شده توسط تهران، به همکاری‌های فنی و پادمانی با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی همچنان ادامه خواهند داد».

هرچند جمهوری اسلامی همواره ادعا می‌کند برنامه‌ هسته‌ای ایران صلح‌آمیز است اما تنش‌ها بر سر برنامه هسته‌ای ایران در حال افزایش است و منتقدان نگرانند که تهران در تلاش برای توسعه سلاح هسته‌ای باشد.

رادیو فردا