عصر ایران؛ سعید شمس - “نقش هاشمی در انتخاب حسن روحانی” در ادبیات سیاسی روزهای پس از انتخابات جای ثابتی پیدا کرده است. اصولگرایان که به دلیل عدم اتحاد نتوانستند در تمدید اداره دولت موفق شوند، این روزها در تلاشند تا رییس جمهوری منتخب را چهره ای اصولگرا بخوانند و در نتیجه مهر باطلی به پیروزی اصلاح طلبان بزنند.
” آیت الله هاشمی با توجه به جایگاهی که در اذهان عمومی از آن برخوردار است، به واسطه ثبت نام به عنوان کاندیدا و همچنین بعد از آن، عدم احراز برای حضور در انتخابات ریاست جمهوری میزان مشخصی رای در جامعه را به سمت خود جلب کرد و پس از آن موج به وجود آمده را به نفع حسن روحانی به کار گرفت و این ظرفیت را به او انتقال داد.”
امیر محبیان تحلیلگر سیاسی با گفتن این جمله تاکید می‌کند که هاشمی با زیرکی خاصی به گونه ای به مدیریت اوضاع پرداخت که نتیجه حاصله بالاترین نزدیکی را با دیدگاههای او دارد.
این تحلیلگر همچنین با تاکید بر اینکه هاشمی پیش از این هم در متن اتفاقات بود، با عصر ایران به گفت و گو می‌نشیند:
* نقش هاشمی و خاتمی در موفقیت روحانی را شرح بدهید؟
آیت الله هاشمی با توجه به جایگاهی که در اذهان عمومی از آن برخوردار است، به واسطه ثبت نام به عنوان کاندیدا و همچنین بعد از آن، عدم احراز برای حضور در انتخابات ریاست جمهوری میزان مشخصی رای در جامعه را به سمت خود جلب کرد و پس از آن موج به وجود آمده را به نفع حسن روحانی به کار گرفت و این ظرفیت را به او انتقال داد.
* خاتمی چطور؟ نقش یا نداشتن چهره محوری اصلاحات این روزها بهانه بحث و حتی جدل شده است.
سید محمد خاتمی هم با حمایت از روحانی و هموار کردن راهش، نقش ارزشمندی در وحدت جریان مذکور ایفاکرد. آن هم در شرایطی که تندروهای اصلاحات مخالفت شدیدی با درخواست او از عارف برای کناره گیری داشتند.
* می‌توان گفت که روحانی بدون آن‌ها موفق نمی‌شد؟
حداقل می‌توان گفت که پیروزی روحانی بدون کمک آن‌ها دشوار می‌شد. البته باید قبول کرد و در نظر داشت که حمایت‌های به عمل آمده از جانب هاشمی و خاتمی تنها فاکتورهای پیروزی رییس جمهوری منتخب نبودند.
* تاثیر دولت او بر ادامه جریان اصلاح طلبی را چطور پیش بینی می‌کنید، اصلا چه تعریفی می‌توان از نسبت دولت روحانی و جبهه اصلاحات داشت؟
روحانی می‌تواند در تعدیل دو جریان اصلاح طلبی و اصولگرایی نقش داشته باشد. نباید فراموش کرد که رادیکال‌ها همدیگر را تقویت می‌کنند و در صورت شکست دولت روحانی در نهادینه کردن اعتدال بعید نیست که شاهد یک دوره فعالیت شدید رادیکال‌ها باشیم که هم برای جریان اصولگرایی و هم اصلاح طلبی مضر خواهد بود. همچنین باید اینطور گفت که بر حسب شعارهای آقای روحانی؛ طبیعتا از چهره های معتدل و کارآمد اصلاح طلب هم در کنار اعتدالیون اصولگرا استفاده خواهد شد.
* هاشمی را برخی برنده اصلی انتخابات می‌دانند، این نظر را تحلیل می‌کنید؟
طبعا هاشمی با زیرکی خاصی به گونه ای به مدیریت اوضاع پرداخت که نتیجه حاصله بالاترین نزدیکی را با دیدگاههای او دارد، اما این که ایشان را برنده یا دیگری را بازنده تلقی کنیم، نمی‌تواند نگاهی صحیح به شرایط موجود باشد.
* هاشمی با توجه به اتفاقاتی که افتاده، از “رد صلاحیت” خود راضی است؟
نمی‌دانم؛ این پرسش را باید از ایشان بپرسید. اما احساس می‌کنم هاشمی تا حدودی پیش بینی عدم احراز صلاحیت خود را داشت و رد صلاحیت او عملا محور کنترل و معرفی جایگزین را از خاتمی به او انتقال داد و نتیجه آن ترجیح روحانی بر عارف بود.
* می‌توان گفت هاشمی به متن سیاست و جامعه برگشته است؟
هاشمی در متن بود، البته به دلایلی کناره می‌گرفت. او به خوبی می‌داند که پیدایش این تصویر که هاشمی مرد پشت صحنه دولت روحانی است، یا او رییس جمهور در سایه است ابدا کمکی به روحانی نکرده و شدیدا مخرب چهره روحانی خواهد بود.