آژانس بین‌المللی انرژی (IEA) اعلام کرد که رشد تقاضای جهانی نفت امسال بسیار کمتر از حد انتظار خواهد بود و رشد تولید آمریکا نیز کاهش می‌یابد. این مسئله ناشی از تعرفه‌های وضع‌شده توسط رئیس‌جمهور آمریکا، دونالد ترامپ، بر شرکای تجاری و اقدامات تلافی‌جویانه آن‌ها است.
تعرفه‌های ترامپ، همراه با افزایش عرضه توسط تولیدکنندگان اوپک‌پلاس، موجب کاهش شدید قیمت نفت در این ماه شده و درآمد تولیدکنندگان را کاهش داده است. آژانس بین‌المللی انرژی اعلام کرد که صنعت نفت آمریکا، علیرغم درخواست ترامپ برای “حفاری بیشتر”، ممکن است در واقع فعالیت خود را کاهش دهد.
آژانس بین‌المللی انرژی، که به کشورهای صنعتی مشاوره می‌دهد، در گزارش ماهانه خود اعلام کرد که تقاضای جهانی نفت امسال تنها ۷۳۰ هزار بشکه در روز افزایش خواهد یافت. این رقم کاهش چشمگیری نسبت به پیش‌بینی ماه گذشته دارد که ۱.۰۳ میلیون بشکه در روز بود. حتی بیشتر از کاهشی است که دوشنبه گذشته توسط گروه تولیدکنندگان اوپک اعلام شد.
آژانس بین‌المللی انرژی گفت: «چشم‌انداز رو به افول اقتصاد جهانی در پی تشدید ناگهانی تنش‌های تجاری در اوایل آوریل، موجب کاهش پیش‌بینی رشد تقاضای نفت امسال شده است. تقریباً نیمی از این کاهش مربوط به آمریکا و چین است و بقیه عمدتاً متوجه اقتصادهای تجاری‌محور آسیا می‌شود.»
آژانس بین‌المللی انرژی در اولین ارزیابی خود برای سال ۲۰۲۶، پیش‌بینی کرد که رشد تقاضا به ۶۹۰ هزار بشکه در روز کاهش می‌یابد، که ناشی از شرایط شکننده اقتصادی و افزایش نفوذ خودروهای الکتریکی است.
در چین، چالش‌های اقتصادی و حرکت به سمت خودروهای برقی، چشم‌انداز رشد مصرف نفت را در دومین مصرف‌کننده بزرگ جهان کمرنگ کرده است. این در حالی است که چین برای سال‌ها محرک اصلی افزایش مصرف نفت بوده است.
افت قیمت نفت و چالش‌های پیش‌رو
قیمت جهانی نفت در این ماه ۱۳٪ کاهش یافته و به حدود ۶۴ دلار در هر بشکه رسیده است. این کاهش تحت تأثیر تنش‌های تجاری و تصمیم تولیدکنندگان اوپک‌پلاس برای تسریع افزایش عرضه در ماه مه بوده است. قیمت نفت خام پس از انتشار گزارش IEA روز سه‌شنبه نیز کاهش جزئی داشت.
کاهش قیمت نفت، دولت‌های وابسته به نفت را تحت فشار قرار داده و مقامات در حال آماده‌سازی پاسخ‌های سیاستی مانند افزایش استقراض و کاهش هزینه‌ها برای جبران کاهش درآمد هستند.
این کاهش قیمت برای تولیدکنندگان شیل آمریکا نیز چالش‌برانگیز است. این تولیدکنندگان در دو دهه گذشته نقش کلیدی در تبدیل آمریکا به بزرگ‌ترین تولیدکننده نفت جهان داشتند.
IEA گفت: «کاهش چشمگیر قیمت نفت، صنعت شیل آمریکا را متزلزل کرده است. تعرفه‌های جدید همچنین ممکن است هزینه خرید فولاد و تجهیزات را افزایش دهد و انگیزه حفاری را بیشتر کاهش دهد.»
به‌علاوه، تأثیر تعرفه‌های چین بر واردات اتان و گاز مایع (LPG) از آمریکا، IEA را وادار کرد پیش‌بینی خود از رشد عرضه نفت آمریکا در سال جاری را ۱۵۰ هزار بشکه در روز کاهش دهد و به ۴۹۰ هزار بشکه در روز برساند.
افزایش عرضه غیراوپک‌پلاس
با این حال، IEA اعلام کرد که پروژه‌های متعارف نفت طبق برنامه پیش می‌روند و پیش‌بینی می‌کند عرضه کلی خارج از اوپک‌پلاس در سال ۲۰۲۵ به میزان ۱.۳ میلیون بشکه در روز افزایش یابد که به راحتی از نرخ رشد تقاضا پیشی می‌گیرد و نشان‌دهنده مازاد قابل توجهی است.
تفاوت پیش‌بینی IEA و اوپک
کاهش پیش‌بینی IEA برای تقاضای نفت در سال ۲۰۲۵ پس از اقدام مشابه اوپک در روز دوشنبه صورت گرفت، هرچند کاهش پیش‌بینی IEA (مستقر در پاریس) شدیدتر بود.
سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) پیش‌بینی خود از تقاضای نفت در سال جاری و سال آینده را به ترتیب به ۱.۳۰ میلیون بشکه در روز و ۱.۲۸ میلیون بشکه در روز کاهش داد که هر دو ۱۵۰ هزار بشکه در روز کمتر از ارقام ماه گذشته است.
دیدگاه اوپک درباره تقاضای نفت در بالاترین حد پیش‌بینی‌های صنعت قرار دارد و برخلاف IEA که پیش‌بینی می‌کند تقاضا در این دهه به اوج خود می‌رسد، انتظار دارد مصرف نفت برای سال‌ها افزایش یابد. این مسئله ناشی از حرکت جهان به سوخت‌های پاک‌تر است.
خبرگزاری رویترز