کریس رایت، وزیر انرژی ایالات متحده، روز یکشنبه در ریاض، پایتخت عربستان سعودی، به خبرنگاران گفت که ایالات متحده و عربستان سعودی توافقنامه‌ای مقدماتی برای همکاری در زمینه جاه‌طلبی‌های پادشاهی برای توسعه صنعت هسته‌ای غیرنظامی امضا خواهند کرد.
رایت که روز یکشنبه با شاهزاده عبدالعزیز بن سلمان، وزیر انرژی عربستان سعودی دیدار کرده بود، گفت که ریاض و واشنگتن در “مسیر” رسیدن به توافقی برای همکاری در توسعه برنامه هسته‌ای غیرنظامی عربستان سعودی قرار دارند.
رایت که در اولین سفر خود به پادشاهی به عنوان وزیر، به عنوان بخشی از سفر به کشورهای تولیدکننده انرژی خلیج فارس، شرکت کرده است، گفت جزئیات بیشتر در مورد یادداشت تفاهمی که همکاری‌های انرژی بین ریاض و واشنگتن را شرح می‌دهد، اواخر امسال منتشر خواهد شد.
وی گفت: “برای مشارکت و دخالت ایالات متحده در زمینه هسته‌ای در اینجا، قطعاً یک توافقنامه ۱۲۳ وجود خواهد داشت... راه‌های زیادی برای ساختاردهی به توافقی وجود دارد که هم اهداف عربستان سعودی و هم اهداف آمریکا را محقق کند.”
توافقنامه موسوم به ۱۲۳ با ریاض به بخش ۱۲۳ قانون انرژی اتمی ایالات متحده در سال ۱۹۶۴ اشاره دارد و برای اجازه دادن به دولت ایالات متحده و شرکت‌های آمریکایی برای همکاری با نهادهای پادشاهی در توسعه صنعت هسته‌ای غیرنظامی لازم است.
رایت گفت مقامات سعودی با الزامات مندرج در این قانون موافقت نکرده‌اند. این قانون 9 معیار عدم اشاعه را مشخص می‌کند که یک کشور باید برای جلوگیری از استفاده از فناوری برای توسعه سلاح‌های هسته‌ای یا انتقال مواد حساس به دیگران، رعایت کند.
پیشرفت در این مذاکرات قبلاً دشوار بوده است زیرا عربستان سعودی نمی‌خواست توافقی را امضا کند که احتمال غنی‌سازی اورانیوم یا بازفرآوری سوخت مصرف شده را رد کند - هر دو مسیرهای بالقوه برای ساخت بمب هستند.
شاهزاده محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی، مدت‌هاست گفته است که اگر ایران سلاح هسته‌ای تولید کند، عربستان سعودی نیز از آن پیروی خواهد کرد، موضعی که نگرانی عمیقی را در بین حامیان کنترل تسلیحات و برخی از قانونگذاران آمریکایی در مورد یک توافق هسته‌ای غیرنظامی احتمالی بین آمریکا و عربستان سعودی برانگیخته است.
رایت به توافق گسترده‌تری با پادشاهی اشاره نکرد، که دولت قبلی جو بایدن، رئیس جمهور ایالات متحده، به دنبال آن بود و شامل یک توافق هسته‌ای غیرنظامی و تضمین‌های امنیتی به امید منجر شدن به عادی‌سازی روابط بین عربستان سعودی و اسرائیل بود.
عربستان سعودی، بزرگترین صادرکننده نفت جهان، در چارچوب طرح اصلاحات چشم‌انداز ۲۰۳۰ ولیعهد، به دنبال تولید انرژی‌های تجدیدپذیر قابل توجه و کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای است. انتظار می‌رود حداقل بخشی از این انرژی از انرژی هسته‌ای تأمین شود.
خبرگزاری رویترز