در دنیای فناوری اطلاعات، رفع فیلترینگ از خدماتی مانند واتسآپ و گوگل پلی میتواند به عنوان نمادی از تغییر در سیاستگذاریهای فناورانه تلقی شود. این اقدام ممکن است سیگنالی اولیه از تمایل به اصلاحات گستردهتر باشد، اما باید اذعان کرد که این حرکت تنها یک گام کوچک در مسیری طولانی و پیچیده است. این تغییر هرچند مثبت است، اما به تنهایی نمیتواند پاسخگوی تمام نیازهای کاربران و مشکلات ساختاری در فضای دیجیتال کشور باشد.
به گزارش شبکه شرق، رفع فیلترینگ واتسآپ و گوگل پلی با واکنشهای گوناگون از سوی افکار عمومی همراه شده است. برخی از افراد این اقدام را نشانهای از بهبود و گشایش در فضای اینترنت میدانند، اما گروهی دیگر آن را ناکافی میشمارند. بسیاری از کاربران با طنز و انتقاد نسبت به این اقدام، خواهان تغییرات عمیقتر و ریشهایتر شدهاند. این واکنشها، که در شبکههای اجتماعی به وضوح دیده میشود، بیانگر انتظار جامعه برای آزادیهای بیشتر و کاهش محدودیتها در فضای مجازی است.
پیامدهای اقتصادی و اجتماعی
یکی از ابعاد مهم این تصمیم، تاثیر آن بر اقتصاد دیجیتال و عدالت اجتماعی است. در حالی که رفع فیلترینگ میتواند به بازگشت کاربران به خدمات جهانی منجر شود، مسالهای که نباید از آن غافل شد، افزایش رقابت ناعادلانه میان اپلیکیشنهای داخلی و خارجی است. بسیاری از اپلیکیشنهای داخلی در دوره فیلترینگ توانستند به دلیل محدودیت رقبا، جایگاه خود را در بازار تثبیت کنند. اکنون این رفع محدودیت ممکن است به چالشهایی برای این کسبوکارها تبدیل شود، اما از سوی دیگر، مساله رانت و حمایتهای خاص از این اپلیکیشنها همچنان موضوعی بحثبرانگیز باقی مانده است.
این شرایط میتواند به تشدید نابرابریهای اقتصادی منجر شود و بیاعتمادی کاربران به سیاستهای حمایتی دولت از کسبوکارهای داخلی را افزایش دهد. از این رو، نیاز به شفافیت بیشتر در سیاستگذاری و تضمین رقابت سالم، امری ضروری است.
ادامه فعالیت فیلترشکنها و پیامدهای آن
با وجود رفع فیلترینگ برخی خدمات، بسیاری از سایتها و پلتفرمهای محبوب همچنان در دسترس نیستند. این وضعیت باعث میشود بازار فروش و استفاده از فیلترشکنها همچنان فعال باقی بماند. این مساله نه تنها موجب افزایش هزینههای کاربران برای دسترسی به خدمات جهانی میشود، بلکه به رشد اقتصاد غیررسمی در این حوزه دامن میزند.
علاوه بر این، استفاده گسترده از فیلترشکنها میتواند پیامدهای امنیتی نیز به همراه داشته باشد. بسیاری از این ابزارها فاقد استانداردهای لازم امنیتی هستند و میتوانند حریم خصوصی کاربران را به خطر بیندازند. در نتیجه، ادامه فیلترینگ گسترده و عدم رفع کامل محدودیتها، به جای حل مشکلات، مسائل جدیدی را ایجاد میکند.
محسن کریمی فعال حوزه دیجیتال در گفت وگو با شرق با بیان اینکه رفع فیلتر واتساپ گوگل پلی کافی نیست تصریح کرد:«رفع فیلترینگ واتسآپ و گوگل پلی گامی اولیه برای بهبود فضای دیجیتال کشور است، اما این اقدام به تنهایی کافی نیست. برای ایجاد تغییرات مثبت و پایدار، نیاز به برنامهریزی جامع و اصلاحات گسترده در چند حوزه وجود دارد. سیاستهای دولت در حوزه فناوری باید شفاف، عادلانه و با در نظر گرفتن نیازهای همه ذینفعان باشد. این امر میتواند اعتماد عمومی را جلب کند و فضای رقابتی سالمی را فراهم آورد. همچنین باید از کسبوکارهای داخلی حمایت شود، اما این حمایت نباید به قیمت حذف رقابت عادلانه و ایجاد انحصار باشد. سیاستهای حمایتی باید به گونهای تدوین شوند که کاربران نیز از مزایای آن بهرهمند شوند. از طرف دیگر برای کاهش وابستگی به فیلترشکنها و حل مسائل مرتبط با آنها، لازم است محدودیتهای غیرضروری به طور کامل برداشته شود. این اقدام میتواند به کاهش هزینههای کاربران و افزایش امنیت آنلاین کمک کند.برای کاهش نگرانیهای امنیتی و سوءاستفادهها، باید برنامههای آموزشی برای افزایش سواد دیجیتال کاربران تدوین و اجرا شود.»
رفع فیلترینگ واتسآپ و گوگل پلی اقدامی مثبت است که میتواند به عنوان نقطهای در مسیر اصلاحات گستردهتر در نظر گرفته شود. اما این تغییرات باید با برنامهریزی دقیق و نگاه بلندمدت همراه باشد. جامعه کاربران نیازمند آزادی بیشتر، شفافیت در سیاستگذاری و دسترسی عادلانه به خدمات دیجیتال است. تنها از این طریق است که میتوان امید به بهبود پایدار در فضای فناوری اطلاعات کشور داشت.